از بی توجهی مخاطبان خود در عذاب هستید؟ این 5 راه را امتحان کنید

این روزها اگر دسترسی به پاور بانک و شارژر همراه نداشته باشیم اولین کاری که به محض رسیدن به منزل یا محل کار انجام می دهیم چک کردن موبایل و سپس شارژ کردن آن است. یادآوری روشنی که به ما تلنگر می زند چه قدر در دنیا تکنولوژی غرق شده ایم. ای کاش سونامی استفاده از وسایل دیجیتال فقط به همین جا ختم می شد. دنیا پر اضطراب ما به طرز عجیبی انسان ها را در عالم خودشان فرو کشانده است؛ طوری که بچه ها درگیر موبایل و تبلت شده اند و بزرگترها هم در زندگی ماشینی خود فرصت سر خاراندن ندارند. هر چند که رشد فناوری اطلاعات در خیلی از زمینه ها به نفع ما تمام شده است اما برقراری ارتباط را با آدم هایی که خود را در عالم دیجیتالی گم کرده اند دشوار و حتی غیر ممکن شده است. این افراد دیگر وقت نمی کنند به اطرافیان خود توجه کنند و اگر شما به عنوان کسی که از این سونامی جان سالم به سر برده است با بی توجهی مخاطبان رو به رو هستید اصلا چیز عجیبی نیست!

مخاطبان و توجه و تمرکز آن ها در برابر کلام ما به سان ماهی کوچکی است که با یک لحظه غفلت از دستمان می رود. توجه افراد به مرور زمان کم تر و کم تر می شود مگر این که ما به عنوان گوینده ای دوراندیش برنامه یا نقشه خاصی جهت جلب و حفظ توجه آن ها داشته باشیم. شاید در بحث های کلاسی بی توجهی مخاطبان به استاد یا دبیر فقط به ضرر خود دانشجو یا دانش آموز باشد و تاثیری روی کلاس نداشته باشد اما وقتی مشغول سخنرانی هستیم بی توجهی مخاطبان بیش از همه سخنران را که گاهی باید با سخنرانی درباره یک موضوع خسته کننده حمعیت بزرگی را اداره کند در تنگنا قرار می دهد. هر چند که بازه توجه مخاطبین به گوینده محدوده خاصی دارد اما احتمالا با ترفندهای کاربردی که امروز بررسی می کنیم می توانید برای همیشه از رنج بی توجهی مخاطبان به خودتان رهایی یابید!

ترفند های رفع بی توجهی مخاطبان در طول سخنرانی

به نمودار زیر که نشانگر سطح توجه داشجویان در طول کلاس درسی 50 دقیقه ای است توجه نمایید. به نوسانات توجه شنوندگان با گذشت زمان به خوبی نگاه کنید:

در نمودار بالا همان طور که دیدید میزان توجه دانشجویان به تدریج کاهش یافته است اما از دقیقه چهلم که ما آن را “دقایق طلایی” می نامیم سطح توجه دانشجویان مجددا افزایش یافته است. گویی نزدیک شدن به ساعات پایانی کلاس دانشجویان را به وجد می آورد و دوباره سرحال می شوند!

این دقایق دقیقا همان لحظاتی هستند که ما باید از راه های کلیدی برای متوجه کردن مخاطبان خود استفاده کنیم.

دکمه ریست را فشار دهید!

تجربیات بزرگان در سخنرانی ثابت کرده است که هر سخنران باید هز ده دقیقه یک بار دکمه ریست توجه مخاطبان خود را فشار دهید. به این معنا که ما هر ده دقیقه یک بار برای بیدار کردن مخاطبی که به خواب رفته است باید اقدامات حیاتی خاصی انجام دهیم. جان مدینا در کتاب قوانین مغز خود می نویسد:

من تصمیم گرفتم گفتگو یا سخنرانی های خودم را در ماژول های گسسته ای ارائه دهم. به این شیوه که هر ده دقیقه یک بار سطح توجه شنوندگان را از صفر افزایش دهم.

البته فشردن دکمه ریست به شرایط و عوامل مختلفی بستگی دارد! دمای روز و وضعیت جوی هم می تواند روی این موضوع تاثیر بگذارد. به علاوه اوایل صبح می توان زمان ارائه ماژول های گسسته در سخنرانی را به هر 15 دقیقه یک بار افزایش داد. این در حالی است که بعد از ظهر و پس از صرف ناهار باید زمان را به هر 5 دقیقه یک بار کاهش دهیم تا بتوانیم احتمال بی توجهی مخاطبان را به صفر برسانیم.

اصول شروع یک سخنرانی پر شور!

همان قدر که مخاطب از خسته کننده بودن یک بحث کسل می شود می تواند به یک بحث جذاب و پرشور به وجد آید. از این رو ما مواردی را به عنوان اصول اولیه یک سخنرانی جذاب می شناسیم که بهتر است شما هم در هر شرایطی این اصول را به خاطر داشته باشید:

• استفاده از استعاره برای ارتباط موضوعی نامحسوس
• قصه گویی برای برقراری ارتباط نزدیک تر مخاطب با موضوع
• به اشتراک گذاری آمار و ارقام برای شوکه کردن مخاطب
• سوال و جواب از مخاطبان

چه طور دکمه ریست توجه را فشار دهیم؟

راه های شناخته شده ای برای این که بتوانیم بی توجهی مخاطبان را پشت سر بگذاریم و آن ها را به خودمات متوجه سازیم وجود دارد:

بگذارید بخندند!

به مخاطبان خود فرصت خندیدن بدهید. برای این که بتوانید دیگران را وادار به خندیدن کنید می توانید از تکنیک های طنز در سخنرانی استفاده کنید.

فکر و ذکر مخاطبان را انتقال دهید!

در مرحله بعدی بهتر است این بار با فنون کلامی توجه و فکر و دکر مخاطبان را از عالمی دیگر به سمت و سوی خودتان متمایل کنید. همان طور که گفتیم ده دقیقه پایانی بهترین زمان برای استفاده از ترفندهای جلب توجه مخاطبان است. اگر می خواهید در این ده دقیقه جمع بندی داشته باشید حتما به افراد اعلام کنید که قصد دارید در حال حاضر یک خلاصه کوتاه از بحث را مطرح نمایید. با این کار اگر مخاطبی تا دقیقه چهلم بحث شما در خواب و خیال به سر می برده است حالا ده دقیقه پایانی حداقل به شما توجه می کند!

عامل تغییر باشید

تغییرات برای همه خوشایند است. خصوصا اگر بدانیم وسط یک سخنرانی خسته کننده و خواب آور هستیم و فقط دوست داریم زودتر این سخنرانی به پایان برسد بلکه از شرایط موجود خلاص شویم. در این شرایط هنر سخنران یا گوینده ایجاد تغییراتی برای عوض کردن جو حاکم بر سخنرانی است. مثلا:

• ابزارهایی که با استفاده از آن ها صحبت می کنید را به صورت مداوم عوض کنید. می توانید به صورت دوره ای از پاورپوینت استفاده کنید و سپس به سمت تخته سفید بروید و بنویسید.
• موقعیت خود را تغییر دهید. اگر پشت تریبون هستید جا به جا شده و به قلب صحنه بیایید!
• به مخاطبان پیشنهاد دهید (در صورت امکان)  برای رفع خستگی جا به جا شوند و مثلا برای پنج دقیقه از سالن خارج شوند

مطالب تازه، به روز و جذاب انتخاب کنید

به عنوان یک سخنران باید بدانید که امروزه همان فناوری و پیشرفت تکنولوژی که برقراری ارتباط شما را با مخاطبان دشوار کرده باعث شده است تا شنوندگان تنها با یک کلیک بتوانند از تازه ترین اخبار دنیا باخبر شوند. بنابراین شما به عنوان کسی که مسئولیت وقت و هزینه جمعیت بزرگی را پذیرفته اید باید از محتوا تازه، به روز و ناگفته ای استفاده کنید که تا حدی برای مخاطبان جذابیت داشته باشد.

مخاطب را ربات نپندارید!

یکی از مسائلی که عامل بی توجهی مخاطبان می باشد این است که ملزم هستند همزمان با گوش دادن یا شنیدن بنویسند. سعی کنید مدت زمان جداگانه برای برای یادداشت کردن به مخاطبان خود بدهید و کاری نکنید که با همزمان نوشتن و گوش دادن حواسشان به کلی از حرف های شما منحرف شود.

هشدار: از دکمه های مختلف استفاده کنید!

تجربه ثابت کرده است که استفاده از دکمه های ریست توجه دیگران طی یک برنامه منظم و ثابت بازدهی را کاهش می دهد. به این ترتیب که اگر در ده دقیقه اول توجه مخاطبین به شما بیش تر شود در ده دقیقه دوم عملا نتیجه مورد انتظار را نمی گیرید.