شوخ طبعی، بگو بخند های گرم و دلچسب در روابط روزانه با اطرافیان و حس طنز در مکالمات روزمره به شرطی که برخاسته از عقده های حقارت درونی نباشد از عادات سخنرانان و سخنوران جذابی است که قادر اند با استفاده از این تکنیک رفتاری منحصر به فرد همه چیز را به نفع خود تغییر دهند. دوایت دیوید آیزنهاور، سرباز و سیاست‌مدار آمریکایی و سی و چهارمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا درباره مزایایی که حس شوخ طبعی به دنبال دارد می گوید: شوخ طبعی بخشی از هنر رهبری برای کنار آمدن با مردم و انجام امور است. اصولا یکی از ملزومات سخنرانی به سبک رهبران معروف دنیا همین شوخ طبعی و حس طنز است که خیلی از اوقات جدی گرفته نمی شود و اتفاقا نکوهیده می شود. اما از نظر خیلی از اقتصاد دانان و کسانی که در بازار و بازاریابی سررشته دارند شوخ طبعی ناشی از نشانه های هوش و صفای درون است که به شدت در هدایت و شکل گیری معاملات موثر خواهد بود.
براساس تحقیق انجام شده توسط موسسه رهبری بل، دو ویژگی مطلوب رهبران موفق دنیا کارایی بالا و شوخ طبعی و حس طنز در آن ها است. یک سخنران و یا کسی که قرار است با استفاده از فن بیان خود جنسی را به مشتری ارائه دهد یا خدمتی را که در انجام آن نسبت به رقبا خود بالاتر است تبلیغ کند باید به خوبی توانایی مدیریت درجه جدیت و شوخ طبعی خود را داشته باشد. اما چرایی این موضوع و این که چگونه شوخ طبعی و حس طنز و فکاهه را در طول گفتگوهای خود پررنگ و پررنگ تر کنیم فنی است که امروز در دانشگاه زندگی و در سری مقالات فن بیان بیشتر با آن ها آشنا خواهید شد.
اهمیت شوخ طبعی و حس طنز در معاملات و تجارت ها
در معاملات خود به چه چیزی نیاز دارید؟ گاهی با خودتان می گویید ای کاش یک نیرو ماورا طبیعه قادر بود حس رضایت را در طرف دیگر معامله القا می کرد تا به شرایط شما تن در می داد. گاهی هم آرزو می کردید ای کاش توانایی خاصی در شما وجود داشت تا بدون زحمت و چک و چانه زدن می توانستید با کلمات خود دیگران را جادو کنید. هر چند که چنین آرزوهایی محال یا شاید نشدنی به نظر می رسند اما آن قدرها هم دور از انتظار نیستند؛ چون زبان ما و توانایی های ذاتی ما در سخن گفتن بیش از این حرف ها است!
شوخ طبعی با جوک گفتن تفاوت دارد!
همه کسانی که به دنبال استفاده از شوخ طبعی و حس طنز در صحبت کردن هستند باید بدانند که تفاوت شوخ طبعی با جوک گفتن و لطیفه تعریف کردن مثل تفاوت آسمان تا زمین است! قرار نیست با شوخ طبعی حتما مخاطبان ما قهقهه بزنند؛ بلکه ما با استفاده از فن شوخ طبعی به همان لبخند ملیحی که روی صورت مخاطبان نقش ببندد راضی هستیم!
جوک بیشتر توسط کمدین ها یا کسانی که جوک و مطالب طنز را دنبال می کنند به کار برده می شوند؛ اما شوخ طبعی مخصوص همه ما در هر شرایطی است. خصوصا وقتی که در حال انجام یک معامله حساس و شرنوشت ساز باشیم. شوخ طبعی بیش تر شبیه به اشتراک گذاری موقعیت های مشابه در شرایط طنز و خنده آور است که به طرف مقابل بیشتر حس اعتماد می دهد. در عین حال شما را فردی جذاب و دوست داشتنی جلوه می دهد. قطعا یکی از ملزومات شوخ طبعی روشن نگه داشتن چراغ لبخند در طول سخنرانی، گفتگوها یا مکالمات کوتاه روزمره می باشد.
انواع شوخ طبعی در شرایط حرفه ای
شوخ طبعی شرابط خاص خود را می طلبد؛ اما ما می توانیم از هر فرصتی برای خلق این حس استفاده کنیم. به شرط این که با انواع و اقسام راه های منطقی و محترمانه شوخ طبعی آشنا باشیم:
طنز های خودسرانه و کوتاه
در این حالت و در شرایطی که همه چیز با خاطره یا موصوع مورد نظر شما ارتباط معنایی دارد به ذکر یکی از حوادث خنده دار و طنز روزمره خود می پردازید و که اتفاقا شما را در شرایط مشابه قرار داده است.
طنز های تماشایی
در این حالت معمولا ما متوجه مواردی می شویم که مخاطب متوجه آن نشده است. موارد ریز و باریکی که شاید وقتی مخاطب متوجه ریزبینی ما درباره آن ها شود به تحسینمان بپردازد.
گنجینه شخصیتان را ساخته اید؟
حتی کمدین های معروف و کسانی که دائما به شوخ طبعی و القا حس طنز مشغول هستند یا مثلا در طول سخنرانی از واژگان یا عبارات طنز خاصی استفاده می کنند به یک بانک اطلاعاتی خاص خودشان نیاز دارند. بانک اطلاعات طنز مجموعه ای از تمام سوژه هایی است که شما در محافل مختلف و در برخورد با انسان های متفاوت به کار می برید. از آن جایی که تقریبا هیچ یک از ما نمی توانیم موقعیت های طنز را در روزمره مشخص و پیش بینی کنیم لازم است چنین گنجینه ای را به عنوان یک بانک اطلاعاتی تدوین کرده و از آن استفاده کنیم.
گفته می شود بسیاری از تاجران و کسانی که در کارهای بازرگانی و مبادلات بزرگ شرکت دارند از چنین گنجینه ای برخوردار هستند. این گنجینه ها می توانند مجموعه ای از تجار شخصی فرد یا تجارت دیگران باشد که به صورت کلی و بر اساس موقعیت های مختلف مرتب شده باشند.
طعنه، نیش و کنایه را از شوخ طبعی تمیز داده اید؟
همان طور که در ابتدا گفتیم برخی از افراد به خاطر عقده های حقارت درونی، انتقام جویی و خلاصه تلافی کردن از شوخ طبعی به عنوان فرصتی برای نیش و کنایه زدن به دیگران استفاده می کنند. اگر قرار باشد حس طنز ما به بیراهه کشیده نشود و مسیر درست خود را طی کند باید طنازی عاری از ریشخند، زهر خنده، سرزنش و سخنان طعنه آمیز باشد.
3 ارمغان شوخ طبعی و حس طنز در معاملات
در گفتگو با دوستان که احتمالا حرف زدن با آن ها صرفا برای وقت گذرانی یا خوش گذرانی باشد نه، اما در معاملات که پای عدد و رقم و سود و زیان در میان است لازم است حتما به دلایل زیر که از ارمغان های حس شوخ طبعی هستند طناز خوبی باشیم:
تحریک، ترغیب و دنباله روی
برخی از شوخی های جان دار و درست و حسابی خیلی خوب می توانند مسیر یک معامله را تغییر دهند. مثلا هنگام فروش یک تابلو فرش نفیسی که در یک حراجی بزرگ قرار داده اید، وقتی که با پیشنهادات سطح پایین اعضا رو به رو می شوید به راحتی با کمی حس شوخ طبعی، استفاده از تکه کلام هایی که تازه سر و کله شان پیدا شده است یا کنایه هایی بسته به موقعیت می توان باعث تحریک، ترغیب یا دنباله روی دیگران شد.
کاریزما
خیلی از سخنرانان با اصول کاریزما و کاریزماتیک بودن در فن بیان سعی دارند یک توانایی جادویی را در خودشان برای فریب دادن یا جذب کردن دیگران به سمت خود خلق کنند. با این حال کاریزما دست یافتنی است؛ نه خلق کردنی! کاریزما بیشتر شبیه چالشی برای وصف شرایط است و نه بیشتر! شاید شوخ طبعی و حس طنز موثر ترین میانبری باشد که خیلی زود افراد را به نتیجه برساند و بدون این که خودشان متوجه شوند باعث بروز کاریزما در رفتار و حالاتشان شود.