میشل اوباما و هیلاری کلینتون را خصوصا دختران 17 ساله و جوان آمریکا می شناسند. میشل اوباما جلوه جذابیت است، نزد همه دوست داشتنی است و فن بیان او تحسین همه را بر می انگیزد. آن ها می گویند: فلانی خدای جذابیت است. سخنانش مرا محو خود می کند. خوش صحبت است. هر جا که بنشیند و هر عملی که انجام بدهد ناخودآگاه دیگران را به سمت خود جذب می کند. اصطلاحا مهره مار دارد! تمام آن چه که گفته شد وصف حال فردی کاریزماتیک است که از یک موهبت شاید خدادای و به احتمال زیاد اکتسابی برخوردار است. به راستی کاریزما و کاریزماتیک بودن در سخنرانی ، محافل و گفتگو های دوستانه ای که به صورت روزمره انجام می دهیم یعنی چه؟
عوام کاریزما را نیروی فرا طبیعی و رخدادی ذاتی تلقی می کنند که باعث پیشبرد انسان ها می شود. برخی تصور می کنند کاریزما یک توانایی ماورای طبیعت است که انسان ها را قدرتمند کرده و آن ها را دربرای قانع کردن دیگران با فن بیان توانمند ساخته است. هر نوع دیدی که به کاریزما داشته باشید فرقی ندارد. یکی از کاربرد های گسترده کاریزما در سخنرانی است. فردی که سخنرانی می کند همواره باید از یک کاریزما برخوردار باشد و سعی داشته باشد بحث را با جذابیت خاص خود مدیریت کند. اگرچه برخی معتقدند کاریزما و کاریزماتیک بودن در سخنرانی باید در خون آدم ها وجود داشته باشد اما تجربه ما در آموزش و تحقیق اصول فن بیان و سخنرانی ثابت کرده است بخش زیادی از این توانایی در انسان به صورت مستقیم اکتسابی است و با کسب مهارت نهادینه خواهد شد.
دوست دارید مقتدر باشید و سخنرانی را همچون رهبری پراقتدار مدیریت کنید؟ به دنبال چیزی شبیه یک معجزه در سخنرانی هستید تا هیچ گاه مخاطبان خسته نشده و حواسشان روی شما متمرکز باشد؟ با ما باشید تا در دانشگاه زندگی کاریزما و کاریزماتیک بودن در سخنرانی به صورت حرفه ای بیاموزید.
کاریزما و کاریزماتیک بودن در سخنرانی
بیایید این بار را متفاوت شروع کنیم. چشمان خود را ببندید و به هیچ چیز دیگری فکر نکنید جز یک واژه؛ کاریزما! با شنیدن کاریزما چه چیزی به ذهنتان خطور می کند؟ چه انسان های مشهوری، چه خواننده های پاپ یا بازیگران سرشناسی در ذهن شما نقش می بندند؟ کدام سیاستمدار ذهن شما را پر می کند؟
ما هم مثل شما چشمان خود را بستیم و افرادی مثل باراک اوباما، گلوریا استاینم، باراک اوباما، بیل کلینتون، مریل استریپ، دایان کیتون و جورج کلونی ذهن ما را پر کردند؛ اما مسلما در ذهن شما افراد دیگری جای دارند. در واقع کاریزماتیک بودن افراد امری نسبی است و قطعا قرار نیست فردی که از نظر ما کاریزماتیک است از نظر شما هم کاریزما داشته باشد. درباره علل این موضوع به بخشی از نتایج تحقیقات صورت گرفته در دانشگاه استنفورد آمریکا توجه کنید:
“هر کسی می تواند کاریزماتیک باشد. در واقع کاریزما و کاریزماتیک بودن از بدو تولد وجود ندارد. انسان ها در طول زندگی در راه های مختلفی قرار گرفته و از افراد مختلفی کسب تجربه می نمایند. همان قدر که یک فرد می تواند کاریزما داشته باشد در یک آن می تواند کاریزما خود را از دست بدهد. در واقع کاریزماتیک بودن مقطعی است. آن چه که خوشحال کننده به نظر می رسد این است که افراد می توانند کاریزما را با خود آگاهی و تجربیاتی که در طول عمر به دست می آوردند در خود بسازند.”
اقتدار کاریزماتیک در سخنرانی
افتداری که یک سخنران می تواند با فن بیان خود به دست آورد از دو راه حاصل می شود: حضور و اعتماد و اطمینان به خود. حضور در سخنرانی اهمیت زیادی دارد. یک سخنران علاوه بر این که باید با نوشتن متن سخنرانی خوب دیگران را به خود جذب کند نشان دهد که با وجود مسافت اندکی که میان او و مخاطبان وجود دارد همواره در کنارشان است. پس مخاطب نباید با وجود این فرد مقتدر کاریزماتیک حواسش به جای دیگری پرت شود. بخش دیگری از سخنرانی به اعتماد به نفسی مربوط می شود که فرد در طول سخنرانی و با حضور خود دارد.
فرض کنید شما در یادگیری موسیقی، کتاب یا مطلب علمی پیچیده کند هستید. باید چند بار یک متن را مطالعه کنید تا بالاخره بفهمید اصل قضیه چه بوده است. همین تصور را نسبت به حداقل یکی از مخاطبان خود داشته باشید. توجه به سوالات افراد در کنار پاسخ گویی گرم به آن ها نشان می دهد شما فردی مقتدر و کاریزماتیک هستید که دیگران را با توجهی که به آن ها دارد جذب خود می کند.
سلطه کاریزماتیک در سخنرانی
سلطه کاریزماتیک روندی است که به دنبال کسب کاریزما و اقتدار در یک فرد صورت می گیرد. فردی که سخنران است و با قوه کاریزما خودش بحث را مدیریت می کند کم کم به قدرت مقبولیتی دست می یابد که اجرا خواسته هایش را شبیه به یک معجزه ممکن می کند.
برای درک بهتر این موضوع این بار تصور کنید شما در یک کلاس درس هستید. یک معلم فوق العاده سخت گیر و پر جذبه در مقابل شما ایستاده است. این فرد با کاریزمایی که در درس دادن دارد شما را تمام ساعات درس به خود جذب می کند؛ اما این اطاعت شما ناشی از خشونت او نیست!
وقتی که این معلم مقتدر به شما می گوید به هیچ وجه به کتاب خود دست نزنید می دانید که این کار را برای فهم بهتر درس و حتما به دلیل خاصی نباید انجام دهید. در این حالت با فرض این که حتی شما آدم مطیعی نیستید در دایره سلطه فردی کاریزماتیک قرار گرفته اید!
کاریزما ظاهری؛ اولین قدم برای کاریزما بودن در سخنرانی
یک سخنران پیش از این که نیازی به زبان بدن در سخنرانی داشته باشد یا بخواهد از تکنیک های سخنرانی خوب و سازنده بهره بگیرد باید به خودش برسد. قبول کنید با وجود این که نمی توان با ظاهر در مورد کسی قضاوت کرد اما می توان ظاهر را در بخشی از قضاوت دخالت داد!
فردی که کاریزماتیک است اغلب ظاهری پسندیده دارد. درباره کم و کیف این ظاهر چندان نمی توان نظر داد؛ چون فیزیک افراد با یکدیگر فرق دارد و صد البته که گاهی باید متناسب با محیط و زمانی که در آن حضور داریم پوشش خود را هماهنگ کنیم. اما به طور کلی برای کاریزما و کاریزماتیک بودن در سخنرانی باید لباسی کاملا فیت و اندازه بدن خود بپوشید. مهم تر از آن حالاتی است که به واسطه عادات غذایی در شما ایجاد می شود. یک سخنران خوب و کاریزماتیک خیلی سرزنده و سبک و سرحال حاضر می شود. فردی که مدام تمایل به نشستن داشته باشد کاریزماتیک نیست؛ حداقل برای اغلب مخاطبان!
یک سخنران واقعی پیش از هر چیز خواب کافی و با کیفیت دارد. میزان مصرف کافئین هم باید متعادل باشد و به جای این که فشار خون بالاتر باشد بهتر است آرامش نسبی داشته باشید. پوشیدگی لباس در طول سخنرانی هم به کاریزماتیک بودن کمک خواهد کرد. گاهی در سخنرانی هایی که بیش از حد فعال و پویا هستند باید لباسی راحت تر اما مسلما مقبول و پسندیده پوشید. مهم تر از هر چیز برای یک سخنران دمای بدن او است که باید با تمام وقایع هماهنگ باشد.
کاریزما و کاریزماتیک بودن در سخنرانی به همین جا ختم نمی شود. برای این که آهنربایی شوید که دیگران به سمت شما جذب شوند با مطالب بعدی همراه ما باشید.
تجربه و نظرات شما:
دیدگاه خود و برداشتی که از کاریزما و کاریزماتیک بودن در سخنرانی دارید را با ما در میان بگذارید.