وقتی به یک سخنرانی و ماهیت واقعی آن می نگریم متوجه می شویم که مهارت سخنرانی هدفمند صرفا چیزی ذاتی و خدادادی نیست. حتی شاید فن بیان و سخنوری در اجتماعات مختلف فقط یک پیش زمینه اخلاقی شخصیتی داشته باشد که خیلی ها با ترفند های رفع خجالت در طول سخنرانی بدان رسیده باشند. فن بیان در وجود هر فرد بیش تر شبیه درختی می باشد که ریشه دوانده و کم کم با کسب تجربه و به مرور زمان تبدیل به درختی بالغ و پرثمر شده است. همین آموزش سخنرانی در کنار تجربیات و خود آموزی در طول سخنوری به مرور افراد را به شخصیت های کاریزماتیک تبدیل می کند تا این که کاریزما و کاریزماتیک بودن به کلیدی ترین خصیصه وجود آن فرد تبدیل می شود.
بدون توجه به شغل، رشته تحصیلی، موقعیت اجتماعی و هر گونه فعالیتی که دارید مطمئن باشید که فن بیان و تکنیک های سخن گفتن روزی به کارتان می آید. کاریزما یکی از ویژگی های اساسی و ملزومات در فن بیان می باشد که نسبت به سخنرانی تمام شمول است و تمام موقعیت هایی که برای سخن گفتن پیش می آید نیازمند به کارگیری فن بیان و بهره مندی از ویژگی شخصیتی کاریزماتیک بودن دارد.
هر تعریفی که از کاریزما و کاریزماتیک بودن افراد دارید را از یاد نبرید و همراه ما باشید تا با این مقدمه به بررسی اصول ابتدایی کاریزما و کاریزماتیک بودن در دانشگاه زندگی برویم.
اصول کاریزما و کاریزماتیک بودن در فن بیان
همان طور که گفته شد کاریزما و کاریزماتیک بودن در سخنرانی چیزی شبیه معجزه است. وقتی کسی در حین صحبت کردن ترکیب مناسبی از زبان بدن، حالات صورت و لحن و گفتار و کلماتی که با استعاره و ترکیبات ادبی خاص آمیخته شده باشند را داشته باشد معجزه ای به نام کاریزما اتفاق می افتد. اما چگونه؟
اصل اول: کشف قدرت و قدرت نمایی
کشف قدرت هیچ ارتباطی به حرفه شما ندارد. زمانی فن بیان شما با حالات چهره، زبان بدن و اعتماد به نفس دوچندان ترکیب شود آن گاه تبدیل به آدمی کاریزماتیک با قدرت کاریزما می شوید که دیگران همه جوره شما را درک خواهند کرد.
اما اصل قدرت را چه طور در رفتار ما نمود پیدا می کند؟
- افراد کاریزماتیک دائما بلند نمی خندند و دائما با صدای بلند صحبت نمی کنند. این افراد می دانند که باید یک تعادل خاص در تن صدای خود رعایت نمایند
- قدرت کاریزما را باید با دخالت در بحث های مختلف نشان داد. فردی کاریزماتیک پیوسته در صحبت ها شرکت می کند و سعی می کند با به رخ کشیدن اطلاعاتش در حد نرمال دیگران را متوجه خود کند
- کاریزما در طول صحبت کردن با صبر و شکیبایی نمود پیدا می کند. اصل اول و آخر شکیبایی در شنیدن سخنان دیگران و یک شنونده خوب بودن است
اصل دوم: خلق اطمینان در فن بیان
افرادی که به دنبال بنا نهادن کاریزما هستند نظیر یک میدان مغناطیسی یا آهنربا عمل می کنند. این افراد می دانند از چه راهی وارد شوند تا حرف هایشان جهت گیری فکری کسی را عوض کند یا بهتر از آن کسی را با آن ها همراه سازد. چنین فردی برای به وجود آوردن اطمینان باید چند مرحله را پشت سر بگذارد:
- فردی که قرار است اطمینان خلق کند و در این راه دیگران را متقاعد سازد به شدت نسبت به کاری که انجام می دهد یا حرفی که می زند مشتاق است
- چنین فردی کوه اطلاعات است تا اگر کسی در طول صحبت از او سوال بپرسد بتواند با تکیه بر اطلاعات و اصول فن بیان پاسخ گو باشد
- این افراد همیشه برنامه یا پلن خاصی دارند که اطمینان بقیه را برای ادامه مسیر جلب می کند
اصل سوم: سازماندهی افکار دیگران
در فن بیان مهم ترین چیزی که مشخص می کند صحبت های شما در طول یک جلسه کاری، بحثی دوستانه یا مکالمه ساده با خانواده با موفقیت همراه خواهد بود یا نه نظرات و یا افکار دیگران است. تحقیقاتی که در دانشگاه گلاسکو و دانشگاه پرینستون صورت گرفته نشان می دهد مدت زمانی که دیگران درباره ما قضاوت کرده یا نظرشان شکل می گیرد در کم تر از یک ثانیه می باشد. این به معنا نگاه جارچشمی به رفتار و سخنانی است که با فن بیان خود عرضه می کنیم. سازماندهی افکار بخش بزرگی از کاریزما و کاریزماتیک بودن در افراد را تشکیل می دهد.
اصل چهارم: مهارت های بین فردی
مهارت های بین فردی فقط به سخن گفتن خلاصه نمی شود؛ همان طور که فن بیان خیلی گسترده تر از صحبت کردن است. در مرور اصول کاریزما و کاریزماتیک بودن در فن بیان ما با مبحثی فراتر یعنی تسلط گوینده بر فضا و زمان رو به رو هستیم. فردی که کاریزماتیک است هرگز با دیر آمدن یا کارهای غیرمرتبط از زمانی که در اختیار او قرار گرفته است سواستفاده نمی کند.
گرما و ملایمت بخش دیگری از مهارت های بین فردی در کاریزما است. شنودنگان توقع دارند در چشم های یک فرد کاریزماتیک نگاه کنند، به سخنان و فن بیانش توجه و از گرما و نرمی الحان و سخنانش لذت ببرند.
اصل پنجم: تطبیق پذیری با دنیا
تطبیق پذیری یعنی آن طور که باید و شاید یا دیگران می خواهند رفتار کنید؛ بدون توجه به این که دقیقا در چه شرایطی هستید و چه برداشتی از آن دارید. برخی قانون تطبق پذیری را قانون پلاتینیوم خطاب می کنند؛ چون درک همه جانبه و بی طرفانه از افراد مختلف را به دنبال دارد و این بسیار با ارزش است.
مثلا وقتی مشغول صحبت با یکی از دوستانتان هستید و قرار است با فن بیان آن ها را برای مشارکت در یک طرح خاص راضی کنید بهتر است از تمام سخنان آن ها با بی طرفی حمایت کرده و خواسته خود را با شرایط آن ها تطبیق دهید.
اصل ششم: بصیرت
ایده شما برای شروع سخنوری چیست؟ چه چیزی شما را به سمت این صحبت مشتاق کرده است؟ حرف هایی که قرار است رد و بدل شوند درباره چه هستند؟ اگر انسان فعالی هستید و باید افراد منفعل را به وسط بحث بیاورید برای شروع چه در اختیار دارید؟
پاسخ آگاهانه به این سوال یعنی شما به عنوان یک فرد کاریزماتیک برای استفاده از اصول فن بیان آماده بوده و به عبارت دیگر سخنور بصیری هستید!
اصل هفتم: استعاره و تقلید
استفاده از تضاد، تناقض، ایهام و به وهم انداختن دیگران، استعاره و هر چیزی که دسترسی به معنا را از راه مستقیم غیرممکن می کند و شنونده را به شیوه ای دیگر درگیر می نماید همه و همه بخشی از اصول فن بیان برای کاریزماتیک بودن هستند.
اصل هشتم: حکایات و پرسش های بی پروا
بی پروایی هر جا که کاربرد نداشته باشد( مثلا در انتقاد کردن از دیگران) در فن بیان کاربرد بی حد و حصری دارد. وقتی که سخنرانی ها بی پروا ارائه می شوند، وقتی که از حقایق بدون هیچ ترسی سخن به میان می آید و از حجاب های موجود پرده ابهام برداشته می شود سخنان سخنور به عنوان فردی جسور ماندگار خواهد شد.
اصل نهم: رها سازی
آخرین گام نه برای دیگران بلکه صرفا برای خود شما است. در این مرحله باید خودتان را رها کنید و از حداکثر فضایی که در اختیارتان قرار دارد استفاده نمایید. راه بروید، دستتان را بالا و پایین ببرید و هیجان را به تصویر بکشید. افراد کاریزماتیک بدون توجه به حرف دیگران و فارغ از قضاوت هایی که ممکن است به خاطر فن بیان صریحشان پیش آید با دیگران ارتباط می گیرند.
