معرفی ابزارهای حمایتی در سخنرانی و نحوه به کارگیری آنها (2)
ابزارهای حمایتی در سخنرانی، این بخش هر چند به ظاهر بیاهمیت اما تاثیرگذارد، گاهی به فرشته نجات سخنرانانی تبدیل میشوند که در گرداب حوادث مختلف سخنرانی خود دستاویزی جز آنها ندارد. چنان چه که در بخش اول گفته شد پشتیبانی از ایده در طول سخنرانی یکی از امور مهمی است که بر عهده سخنران میباشد. سخنران وظیفه دارد شرایط را برای مخاطبی که هر لحظه ممکن است با عوامل جذاب داخلی یا خارجی مشغول شود (نظیر سر و صدا، رفت و آمد و …)کاملا پایدار کند و به او برای به خاطر سپردن سخنرانی کمک نماید. به علاوه همه سخنرانیها با هر روش متفاوتی هم که ارائه شوند دچار یکنواختی خاصی میشوند که برای مخاطب خستهکننده، سردرگمکننده و کسلکننده است. در چنین مواقعی لازم است یک احیاکننده یا ابزار کمکی برای حمایت از ساختار سخنرانی وارد عمل شود تا کمبودهای موجود جبران شود.
ابزارهای حمایتی ویژگیهای خاصی دارند و میتوانند اشیا، افراد و نمونههای عینی اطرافمان باشند. آنها مخاطب را بهتر تحت تاثیر قرار میدهند و دارای شکل و شمایل، اندازه و رنگ بصری هستند که محرک حافظه میباشند و احساسات افراد را هدف قرار میدهند. به علاوه همیشه تب و تاب صحنه را برای ورود یه عنصر جدید بالا نگه میدارند.
در این مطلب میآموزید که بعد از انتخاب بهترین ابزارهای حمایتی، چه طور از آنها در روند سخنرانی بهره ببریم.
معرفی ابزارهای حمایتی در سخنرانی و نحوه به کارگیری آنها
بعد از این که ابزار مورد نیاز خود را با ویژگیها و خصوصیات گفته شده انتخاب کردید نوبت به برنامهریزی و ایدهپردازی برای استفاده درست درمان از آن ابزار میرسد.
برای استفاده از ابزار مورد نظرتان نقشه بکشید
انتخاب یک اشیا یا نمونه زنده برای سخنرانی به این صورت نیست که با خود بگویید برای فلان موضوع من، این وسیله احتمالا هیجانانگیز باشد. در عوض برای انتخاب خود سوالات زیر را از خودتان بپرسید و به آنها با دقت پاسخ دهید:
- چه زمانی باید از ابزارهای حمایتی در سخنرانی خود استفاده کنم؟
- میتوانم به سادگی آن را بلند کنم و به حاضران در سخنرانی نشان دهم؟
- میتوانم آن را بپوشم؟ آن را پرتاب کنم و یا مثلا آن را به حرکت درآورم؟
- میتوانم حین سخنرانی آن را گوشهای قرار دهم و هر زمان لازم شد بدان اشاره کنم؟
- چه مدت به این ابزار نیاز دارم؟ 10 دقیقه؟ 10 ثانیه؟
- چه زمانی باید ابزار را کنار بگذارم و استفاده از آن را متوقف کنم؟
استفاده از ابزار حمایتی را به طور کامل تمرین کنید
سخنرانی فرآیندی کاملا غیرقابل پیشبینی است. مثلا سخنران تلاش میکند ابزار یا وسیله موردنظرش را از جعبه یا بستهبندی آن خارج کند اما نمیتواند. یا این که ابزار موردنظرش هنگام سخنرانی از دستش سقوط میکند و تمام برنامهریزی و ذهنیت او را بر هم میزند. نگذارید چنین حوادثی برای شما هم رخ دهد و ساز و کار سخنرانیتان را بر هم بزند.
گزینه موردنظر خود را آماده و در دسترس داشته باشید
اگر تصمیم دارید با معرفی ابزارهای حمایتی مخاطبان خود را غافلگیر کنید پیش از شروع سخنرانی حتما آن را وارد سالن سخنرانی کنید و جایی را از قبل پیشبینی کنید. مثلا اگر لازم است چیزی برای دیده شدن آویزان شود آن را از قبل آویز کنید، اگر لازم است چیزی روی پروژکتور به نمایش گذاشته شود آن را از قبل با بخش مربوطه هماهنگ کنید و اگر میخواهید از چیزی رونمایی کنید هماهنگیهای لازم را برای ورود به موقع و جایگذاری آن انجام دهید. درست مثل شعبدهبازی که برای اجرا به هماهنگیهای دقیق و کاملا جزئی نیاز دارد.
برای استفاده از ابزارهای حمایتی باید بدانید که…
- اگر قرار است به شکل غیرمنتظرهای عنصر حمایتی را وارد صحنه نمایید همه چیز را از قبل مطابق با اصول کسب آمادگی پیش از سخنرانی فراهم کنید. مثلا ژست و نحوه ایستادن در سخنرانی میتواند به گونهای باشد که به موقعیت آن ابزار حمایتی اشاره داشته باشید.
- ابزار حمایتی موردنظر شما باید قابل دیدن باشد. مثلا آن قدر بزرگ باشد که برای آخرین نفر در دورترین نقطه از سالن قابل دیدن باشد و به خوبی بتوانید آن را در دست بگیرید. یا این که آن را پشت و رو کنید و جوانب مختلف آن را نشان دهید تا همه ابعاد آن از جمله طول و عرض و ارتفاع قابل مشاهده باشد. اگر سالن سخنرانی با اندازه کافی بزرگ است حرکت کنید، راه بروید و از تمام ظرفیتهای موجود برای تسلط بر مهارتهای سخنرانی خود استفاده نمایید.
- به شرح ارتباط ابزارهای حمایتی با اهداف سخنرانی بپردازید. تصور نکنید مخاطبان بلافاصله بعد از دیدن گزینه موردنظر شما به ارتباط آن با موضوع سخنرانی پی میبرند. خیلی از اوقات شما با حواسپرتی مخاطبان در سخنرانی رو به رو هستید و به هر صورت این شما هستید که باید این شکاف را با استفاده از ابزارهای حمایتی و توضیحات بیشتر پر کنید.
نکات ضروری بعد از استفاده از ابزارهای حمایتی در سخنرانی
بعد از استفاده از هر ابزار و وسیلهای آن را کنار بگذارید. این امر کمک میکند تا توجه مخاطبان دوباره به سمت شما برگردد و استرس و هیجانتان بابت معرفی آن ابزار کم و کمتر شود.
برخی از سخنرانان اجازه میدهند ابزارهای حمایتی برای درک بهتر توسط مخاطب در سالن دست به دست شود. مثلا در یک سخنرانی علمی مرتبط با آناتومی بدن انسان، مولاژ یکی از ارگانهای حیاتی بدن برای درک بهتر جزئیات بین دانشآموزان یا دانشجویان دست به دست شود. این کار اگرچه مزایا و فواید بسیاری دارد اما مشکلات خاص را نیز به دنبال دارد. این که مردمک چشمان مخاطبان بر اثر کنجکاوی ناخواسته از شما منحرف میشود و حواس خیلی از افراد پرت میشود. به علاوه اگر ابزار مورد نظر شما شکننده باشد ممکن است بر اثر دست به دست شدن آسیب ببیند.
بهتر است از مخاطبان دعوت کنید تا زمان استراحت مابین سخنرانی، برای از نزدیک مشاهده کردن نمونه مورد نظر اقدام کنند و اکنون به ادامه سخنرانی توجه کنند. با این کار فرصت بیشتری برای تعامل با مخاطبان در سخنرانی فراهم کردهاید.