راهنمای سخنرانی

راهنمای سخنرانی

راهنمای سخنرانی چیست؟ استاد روش تحقیق علی از او خواست تا درباره ی تحقیقی که اخیراً با یکدیگر داشته‌اند به صورت اشتراکی کنفرانسی در کنفرانس سالانه بدهند، علی از سخنرانی می‌ترسید. او تاکنون در حضور جمع کثیری از دوستان خود  سخنرانی نکرده بود، چه  برسد  به سخنرانی در برابر جمعی از متخصصین. او هیچ دانشی در خصوص شیوه ی سخنرانی در جمع نداشت و همین امر باعث شد که دچار ترس از سخنرانی شود.

سخنرانی موثر

سخنرانی، با گفت‌وگو تفاوت دارد. یادگیری سخنرانی در آینده شغلی کسانی که با سخن راندن سر و کار دارند ، بسیار حائز اهمیت  است. راهنمای سخنرانی در این راستا می تواند کمک بسزایی کند.دانستن تکنیک‌های سخنرانی باعث ارائه موفق سخنرانی می‌شود. تسلط بر سخنرانی باعث می‌ شود که فرصت‌های شغلی بهتری در اختیارمان قرار گیرد و خود را به دیگران معرفی کنیم و در نهایت باعث ایجاد ارتباطات جدید می‌شود.

سخنرانی عمومی، معمولاً یک سخنرانی رسمی است و نیاز به برنامه‌ریزی دارد. سخنرانی عمومی دارای اهداف مشخصی می‌باشد .

برخی از سخنرانی‌ها ، جنبه اطلاع‌رسانی دارند. برخی دیگر از سخنرانی‌ها دعوت عموم به تفکر و تامل است. برخی از سخنرانی‌ها تلاش برای انجام دادن کاری توسط مخاطبین است. مثلا درخواست شرکت در انتخابات و یا کمک مالی به موسسات خیریه.

این موارد، اهداف سخنرانی را تعیین می کنند. لذا بسیار مهم است که اهداف سخنرانی خود را بنویسیم و سپس به سراغ نحوۀ ارائه متن سخنرانی برویم. هدف اغلب سخنرانی ها اطلاع رسانی و یا تشویق به انجام کاری است.

هدف سخنرانی مان چیست و چگونه آن را بنویسیم؟

تمرین: در یک جمله، بطور مشخص و واضح هدف خود را می نویسیم.

می نویسیم که آیا هدفمان اطلاع رسانی است؟ آیا می خواهیم مخاطبین خود را تشویق به تفکر و تامل نماییم؟ هدفمان را بصورت کوتاه و واضح می نویسیم.

علی، هدف خود را چنین نوشت: من قصد دارم در خصوص تاثیر آموزش مهارت های زندگی به کودکان بی سرپرست و نتیجه تحقیقات خود سخنرانی کنم.

جمله نهایی او این بود: سخنرانی من در خصوص تاثیر آموزش مهارت های زندگی به کودکان بی سرپرست و تشریح آزمون ها و متغیر های انجام شده می باشد.

حال شما تمرین کنید:

جمله ابتدایی خود را در مورد هدف سخنرانی تان بنویسید: این می تواند یک راهنمای سخنرانی برای شروع سخنرانی برای ما محسوب شود……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

جمله نهایی خود را در مورد هدف سخنرانی تان بنویسید: این جمله هم می تواند راهنمای سخنرانی برای پایان سخنرانی محسوب شود.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

سبک ارائه سخنرانی مان چیست؟

آیا بصورت فی البداهه  سخنرانی خواهیم کرد، یا از روی نوشته و متن سخنرانی خواهیم کرد؟ و یا ترکیبی از این دو.

در سخنرانی های سیاسی و حقوقی عمدتا سخنرانی از روی نوشته است، چرا که رفتار حرفه ای حکم می کند که عین متن قانون و پروتکل ها بیان شود و هیچ سوگیری در این خصوص صورت نگیرد. چرا که سوگیری در سخنرانی منجر به تحریف واقعیت می شود.

از طرفی اگر کل زمان سخنزانی از روی نوشته باشد، این امر مخاطبین را خسته و کلافه خواهد کرد. پس ترکیب نوشته و بداهه بهترین سبک در سخنرانی های حقوقی وسیاسی است.

در سخنرانی های عمومی  و غیر علمی، به راحتی می توان سخنرانی بداهه انجام داد.

تمرین: بررسی کنید که با توجه به محتوای سخنرانی تان چه سبکی مناسب شما و مخاطبین سخنرانی می باشد: ……………………………………………………………………………………………………………

 

راهنمای سخنرانی در شناخت مخاطبین:

اگر مخاطبین خود را قبل از شروع سخنرانی مان بشناسیم، می توانیم تعیین کنیم که چه نوع طنز، نکته، مثال و … مناسب حالشان خواهد بود. وابستگی سیاسی آنها چیست؟ سن و جنسیت آنها چیست؟ میزان تحصیلات شان در چه سطحی است؟

عوامل زیادی وجود دارد که می تواند روی سخنرانی ما تاثیر مثبت و منفی داشته باشد.

در زیر لیست عوامل مهم و تاثیرگذار در شناخت مخاطبان را یادآور می شوم:

جنسیت:

نوع مثال ها و طنزهای ما به جنسیت مخاطبین مربوط می شود. خانم ها به طنزهایی می خندند که آقایان نسبت به آن طنزها کمترین عکس العمل را نشان می دهند. خانم با داستان های احساسی اشک می ریزند ولی آقایان فقط ابراز ناراحتی می کنند.

سن:

علایق و سلایق افراد مسن با نوجوان و جوانان متفاوت است. نوجوانان طالب طنز و شرکت در سخنرانی های انگیزشی هستند اما افراد جاافتاده بدنبال محتوای عالی می باشند و طنز را عاملی برای اتلاف وقت می دانند.

قومیت:

با دانستن قومیت مخاطبین، می توانیم جلسه سخنرانی مان را بسیار پرشور و پراحساس کنیم. فقط کافیست که افتخارات قومیت مورد نظر را بدانیم و آنرا در سخنرانی مان پررنگ کنیم و به کار ببریم، آنگاه مخاطبین به ما اعتماد خواهند کرد و با ما احساس صمیمیت می کنند و سخنان ما را با جان و دل می شنوند.

وضعیت اقتصادی:

تفریحات، دانسته ها و علایق طیقه مرفه جامعه و طیقه پایین جامعه بسیار متفاوت است. برای ارتباط بهتر با مخاطبین باید در مورد علایق آنها صحبت کنیم.

سطح تحصیلات:

توجه به سطح تحصیلات تعیین می کند که چه نوع کلمات و در چه سطحی از کلمات استفاده کنیم. کلمات سنگین و نامانوس باعث ایجاد حس ندانستن در مخاطبین می شود. در نتیجه احساس درماندگی به مخاطبین دست می دهد.

شغل:

برای سیاسیون مثال سیاسی و برای خانم های خانه دار مثال هایی در خصوص خانه و خانواده بزنیم.

نگرش ها:

داشتن نگرش و بینش نسبت به مخاطبان باعث می گردد به جهان بینی آنها پی برده و باعث مخدوش شدن احساساتشان نشویم.

علائق:

با دانستن علائق مخاطبین، مثال ها و لطیفه های خاص آنها را بگوییم.

ساعت برگزاری سخنرانی:

اگر زمان سخنرانی در صبح باشد، افراد هوشیار هستند، اما اگر بعد از ظهر باشد، یعنی بعد از صرف ناهار، آنگاه در حال چرت خواهند بود، شوخ طبعی و نرمش های سبک باعث می شود که از چرت بپرند و دل به سخنرانی بدهند. در سخنرانی های طولانی مدت، بهتر است که مطالب کلی و آسان موکول به زمانی بعد از صرف ناهار شود.

مکان نشستن مخاطبین:

صندلی های سالن سخنرانی باید به گونه ای باشد که مخاطبین بیشترین احساس راحتی را داشته باشند.

سطح گرسنگی:

در سخنرانی های طولانی مدت، حتما با میان وعده از مخاطبین پذیرایی کنید.

حس باقیمانده از سخنران قبلی:

اگر سخنرانی قبلی، در مخاطبین حس خشم را ایجاد کرده باشد، چاره ای نداریم جز اینکه جور آنرا بکشیم. با انجام چند نرمش می توان انرژی حاصل شده از خشم را از تن و روانشان خارج کرد.

تمرین: جداسازی مخاطبین خود

با پر کردن لیست زیر می توانیم، به شناخت بهتری از مخاطبین برسیم.

جنس: ……………………………………………………………………………………………………………….

سن:  ………………………………………………………………………………………………………………..

قومیت ………………………………………………………………………………………………………………..

وضعیت اجتماعی: ……………………………………………………………………………………………………

سطح تحصیلات: ………………………………………………………………………………………………………

شغل: …………………………………………………………………………………………………………………

نگرش ها: ……………………………………………………………………………………………………………..

علائق: …………………………………………………………………………………………………………………

ساعت برگزاری سخنرانی: ……………………………………………………………………………………………

محل نشستن مخاطبین: ………………………………………………………………………………………………

سطح گرسنگی: ……………………………………………………………………………………………………….

حس باقیمانده از سخنران قبلی: ……………………………………………………………………………………..

 

می توان حدس زد که به برخی از موارد فوق دسترسی نداشته باشیم. اما تا جایی که مقدور است اطلاعات خود را در اینخصوص جمع آوری می کنیم.

نمونه فرم پر شده زیر می تواند راهنمای خوبی در اینخصوص باشد.

جنس: مختلط، زنان بیشتر هستند.

سن:  بالای 20 سال هستند.

قومیت مختلط

وضعیت اجتماعی: نمی دانم

سطح تحصیلات: تحصیلات عالی

شغل: نمی دانم

نگرش ها: مثبت

علائق: نمی دانم

زمان برگزاری سخنرانی: 16:30-19

محل نشستن مخاطبین: راحت

سطح گرسنگی: احتمالا گرسنه نیستند.

حس باقیمانده از سخنران قبلی: فعلا نمی دانم.

 

راهنمای سخنرانی هنگام تهیه چکیده سخنرانی:

به حافظه خود اعتماد نکنیم و حتما چکیده سخنرانی را همراه داشته باشیم. اگر برای ارائه پاورپوینت یا پرزی داریم، یک پرینت از آنها تهیه کنیم تا در صورت قطع برق و سایر مشکلات دچار دردسر نشویم.

تمرین: خلاصه کردن متن سخنرانی:

1- سه ورق برگه لازم داریم، بالای صفحه اول می نویسیم”مقدمه” بالای صفحه دوم می نویسیم”متن اصلی” و بالای صفحه سوم می نویسیم “نتیجه گیری”

اول متن را می نویسیم و سپس مقدمه و نتیجه گیری را.

در هر سه قسمت، مطالب را به زیبایی تکرار و خلاصه می کنیم.

2- در این مرحله باید متن خود را غنی کنیم. از نقل قول ها، لطیفه ها، مثال ها و آمار منشره برای این امر استفاده می کنیم.

تمرین سخنرانی:

تمرین واقعی: سخنرانی خود را جلوی دوربین بطور کامل انجام دهیم. فیلم را به کرات ببینیم و ایرادات را یادداشت کنیم و آنها را رفع کنیم.

راهنمای سخنرانی هنگام ترس از سخنرانی

ترس از موقعیت های جدید کاملا طبیعی است. مقاله ی راهنمای سخنرانی برای مدیریت این ترس تمرینات زیر را پیشنهاد می دهد:

تمرین آرامش افزایشی

در یک محیط ساکت و آرام و بر روی مبل یا صندلی راحت بنشینیم، چند نفس دیافراگمی بکشیم، ماهیچه های قسمت های مختلف بدن خود را یک دقیقه منقبض و سپس به خود بگوییم “آرام باش” و به مدت سی ثانیه آن قسمت را شل کنیم. بر انقباض و انبساط عضلانی تمرکز داشته باشیم.

روزانه چند بار این تمرین را انجام دهیم، در زمان سخنرانی به خود بگوییم: “آرام باش” و نفس عمیقی بکشیم.

تجربه ثابت کرده است که این تمرین در آرام سازی جسم بسیار نقش دارد.

تمرین: تجسم خلاق سخنرانی

در یک محیط ساکت و بر روی مبل یا صندلی راحت بنشینیم، چشمان خود را ببندیم و تجسم کنیم که در حال رفتن روی سن هستیم، ببینیم که به حضار لبخند می زنیم و نفس عمیقی می کشیم. اگر احساس دلهره داریم، ببینیم که دلهره مان به سرعت آرام می شود و تمام توجه مان به سخنانمان معطوف می شود و نه به قضاوت دیگران. مخاطبان را تجسم کنیم که از سخنرانی ما لذت می برند و ما را تشویق می کنند. و در نهایت سخنرانی خود را بسیار باشکوه به پایان می رسانیم.

علی به کمک مقاله ی راهنمای سخنرانی توانست در روز مقرر بسیار عالی سخنرانی کند. علی، علت موفقیت خود را در این امر می داند که هر یک از تمرینات فوق را 20 بار  انجام داده است.