شاید فن بیان هیچ سخنرانی به اندازه آبراهام لینکلن در ایالات متحده آمریکا مطرح نباشد؛ خصوصا اگر بخواهیم به صورت اختصاصی سخنرانی‌های رییس جمهورهای ادوار گذشته را تحلیل کنیم. بعد از نطق معروف گتیسبورگ بود که سخنرانی‌های آبراهام لینکلن در ایالت متحده بازتابی گسترده یافت و در دومین مراسم افتتاحیه کار ریاست جمهوری‌اش نیز بسیار تحسین می‌شد و اغلب از آن سخنانی نقل می‌کنند. او در این سخنرانی‌ها توانست دلیل و منطق فعالیت‌های ایالات متحده آمریکا را به وضوح روشن سازد؛ بدون آن که به حاشیه کشیده شود.
افراد بزرگی و صاحب‌نامی در تاریخ فنون خطابه را با روش‌های ابداعی خود دگرگون کردند؛ مثلا در فن بیان هیتلر شاهد زبان بدن متفاوت و اثرگذاری هستیم که شاید در آن زمان کسی فکرش را هم نمی‌کرد تا این حد موثر واقع شود. و یا در نوشتار متن سخنرانی اوباما شاهد سبک متفاوتی هستیم که حاوی نکات ارزنده‌ای برای سخنرانان است.
با این حال در سخنرانی‌های آبراهام لینکلن خصوصا در نطق گتیسبورگ شاهد نکات ارزنده‌ای هستیم که آشنایی با آن‌ها برای کسب تجربیات بیش‌تر در طول سخنرانی خالی از لطف نیست.
5 درسی که از سخنرانی‌های آبراهام لینکلن باید بیاموزید
بعد از نبرد گتیسبورگ که در آن ۸۰۰۰ سرباز کشته و در گورهای دسته‌جمعی دفن شدند، برای آن‌ها مراسم یادبودی برگزار شد که در آن از لینکن برای سخنرانی دعوت شد. جالب است بدانید او متن سخنرانی را در پشت پاکت‌نامه و در قطار نوشته بود اما تاثیر عمیق کلماتش تا نسل‌های بعد نیز باقی ماند.
در بخش اول با دو درس مهم از سخنرانی‌های آبراهام لینکلن آشنا شدید: اول شروع نطق با دست گذاشتن روی اشتراک‌هایی که با مخاطب داریم و دوم استفاده از آرایه‌ها و دستگاه‌های ادبی مختلف برای تاثیرگذاری بیش‌تر روی مخاطب.
سایر نکاتی که باید بدانیم عبارتند از:
تکرار و تمرکز بر کلمات کلیدی پراهمیت‌تر
تکرار کلمات یکی دیگر از بخش‌های کلیدی در سخنرانی‌های آبراهام لینکلن بود. لینکلن تاکید زیادی روی کلمه به کلمه سخنرانی‌هایش داشت. به برخی از کلماتی که در نطق گتیسورگ لینکلن بیش از سایر کلمات به چشم می‌خورند توجه کنید:
- ما: ده مرتبه
- این‌جا: هشت مرتبه
- مختص ما (اختصاص داده شده به آمریکا): شش مرتبه
- ملت‌ها: پنج مرتبه
این حجم از تکرار در طول سخنرانی مهمی که در مجموه 271 کاراکتر بیش‌تر نداشت شاید در نگاه اول زیاده‌روی به نظر برسد؛ اما با تاکید بر تکرار کلمات کلیدی توجه مخاطبان ناخودآگاه به سمت کلمات هدف ما متمایل می‌شود.
در تصویر زیر، آنالیز تکرار در استفاده از کلمات مختلف توسط آبراهام لینکلن را مشاهده می‌کنید:
از این بخش از نطق آبراهام لینکلن چه می‌آموزیم؟
قبل از سخنرانی کلماتی که فکر می‌کنید مرکز ثقل سخنرانی هستند را مشخص کنید. این کلمات را خصوصا در مباحثه‌ها و زمانی تکرار کنید که مخاطبان بیش‌تر روی واژه‌هایی که استفاده می‌کنید تمرکز کرده‌اند. این کلمات معمولا در بخش‌های مهمی مثل عنوان سخنرانی، مقدمه سخنرانی و طراحی اسلایدها مورد استفاده قرار گرفته‌اند.
استفاده از چارچوب‌های ساده در سخنرانی
از ویژگی‌های سخنرانی‌های آبراهام لینکلن چارچوب‌های ساده‌ای بود که بدون تکلف در بخش‌های مختلف به کار گرفته می‌شد. مثلا در نطق معروف گتیسبورگ مشاهده می‌کنیم که سه زمان حال، گذشته و آینده توسط لینکلن با ارائه جملاتی تاثیرگذار و در چارچوبی ساده بررسی شده است:
گذشته: 87 سال پیش نطق لینکلن با اشاره به امضای اعلامیه استقلال و تشکیل یک ملت تازه شروع شد
حال: او در بخش حال، زمینه کنونی سخنرانی را مورد بررسی قرار می‌دهد و به جنگ داخلی، میدان جنگ بزرگ (گتیسبورگ) و صحنه فداکاری‌هایی اشاره می‌کند که نشان می‌دهد این ملت همچنان در حال آزموده شدن هستند.
آینده: لینکلن آینده را طوری به تصویر می‌کشد که یک رابطه مطلوب بین مردم و دولت ایجاد شده است. در تمام این بخش‌ها، کلمه “ملت” مهم‌ترین عامل پیوند دهنده بخش‌های مختلف به یکدیگر بوده‌اند.
از این بخش از نطق آبراهام لینکلن چه می‌آموزیم؟
از این طبقه‌بندی هوشمندانه لینکلن درس مهم “زمان‌سنجی” در سخنرانی را می‌آموزیم. اگر شما هم به وقت‌شناسی در سخنرانی پایبند هستید به نکات زیر توجه کنید:
- سخنرانی خود را با گذری بر گذشته شروع کنید. عموما در این بخش به نقاط مثبت در گذشته اشاره می‌شود
- در بخش حال توضیح دهید که شما و مخاطبان با عبور از چه چالش‌هایی به زمان فعلی رسیده‌اند. سپس به شرح تعارض‌ها، نقاط منفی و ناهمواری‌های این مسیر بپردازید
- در مرحله آخر به شرح آینده‌ای بپردازید که شفاف‌تر است و مخاطب نسبت به وقوع آن ایمان دارد.
تمام این سه بخش در بسیاری از انواع سخنرانی‌ها از جمله سخنرانی انتخاباتی به کار گرفته می‌شوند. شاید این متد برای سخنرانی‌های طولانی کافی نباشد اما در سخنرانی‌هایی که با محدودیت زمان رو به رو هستیم و در عین حال به یک متن خاطرانگیز نیاز داریم بهترین گزینه خواهد بود.
فراخوانی شفاف مخاطب به عمل
مرور نطق گتیسبورگ و جزئیات آن این حقیقت را آشکار می‌کند که حتی اگر سخنرانی شما جنبه آگاهی‌بخشی داشت و قرار بود بدون تعامل و گفتگو در حداقل زمان ممکن برگزار شود باز هم می‌توان جمعیت رو به رو را به تعامل و همکاری دعوت کرد.
در نطق گتیسبورگ شاهد آن هستیم که تمام کلمات لینکلن در ارتباط با جنگ داخلی و مسائلی از این قبیل انتخاب شده‌اند. اما در بدنه متن سخنرانی آبراهام لینکلن به صورت مستقیم و غیرمستقیم مخاطبان را به عمل فراخوانی می‌کند و از آن‌ها می‌خواهد تمام تلاش خود را برای انجام کارهای ناتمام بعد از جنگ داخلی به کار ببندند.
از این بخش از نطق آبراهام لینکلن چه می‌آموزیم؟
تعامل در سخنرانی با مخاطبان، یکی از ارکان اصلی در هر سبک و سیاقی است که برای نطق خود برمی‌گزینید. برای فراخوانی شفاف مخاطب به عمل دست به دامن ایما و اشاره نشوید. خواست خود را از مخاطب بخواهید و نظیر آبراهام لینکلن به آن‌ها اعتماد دهید خواست شما باعث سعادتمندی و پیروزی آن‌ها خواهد شد.