برای افراد تازه‌کاری که تجربیات مختصر و کم‌تری در ارتباط با سخنرانی عمومی و در جمع صحبت کردن دارند سخنرانی شبیه به یک بازی است. اگر از آن‌ها بخواهید برای سخنرانی آمادگی بیش‌تری کسب کنند نیشخندی می‌زنند و می‌گویند: نیم ساعت حرف زدن که این قدر تشریفات و زحمت نمی‌خواهد! اما اگر قرار باشد همین نیم ساعت را یک سخنران حرفهای مدیریت کند که پیه همه چیز را به تن مالیده است و با تجربه‌ای که به دست آورده آب‌دیده شده، ممکن است ساعت‌ها را صرف کسب آمادگی و تمرین کند. چنین سخنرانی دیگر می‌داند که ارائه مطالب در سخنرانی از جمع‌آوری آن‌ها بسیار بسیار مهم‌تر است و هر چه خطا و احتمالا دست‌انداز در سخنرانی وجود داشته باشد به دلیل همین اشتباهات نابخشودنی در سخنرانی عمومی و در ارائه مطالب است!
آماده کردن یک مطلب شیک و شسته و رفته که شاید خیلی‌ها با خواندن آن از اطلاعات و بار علمی نویسنده انگشت به دهان بمانند قطعا کار دشوار و تحسین برانگیزی است؛ اما یک سخنران همیشه نمی‌تواند به ارائه سخنرانی از روی متن که از پیش آماده‌سازی شده است متکی بماند؛ خصوصا وقتی که در موقعیت‌های حساس زیر قرار داشته باشد:
- پیام سخنرانی بسیار فنی، حساس و پیچیده نباشد (وقتی که سخنرانی در ارتباط با معرفی یک نوآوری، کشف یا اختراع است)
- وقتی که مسائلی حیاتی مثل پروتکل‌های بین‌المللی مطرح نباشند و به جز جمعیت حاضر در سالن، سخنرانی به صورت وبینار یا آنلاین در جاهای دیگر استماع نشود
- وقتی که سخنرانی در مقابل افراد عالی رتبه در حال برگزاری نیست و مخاطبان از افراد عادی هستند
اداره و ارائه مطالب در سخنرانی روش‌های خاص خود را دارد که کم و بیش با آن‌ها قبلا آشنا شده‌اید. آموزش امروز مروری است بر 4 مهارت اثر بخش ارائه سخنرانی‌ها که در قالب پکیج آموزشی کاملی در ادامه می‌خوانید.
بررسی مهارت‌های ارائه مطالب در سخنرانی
روش‌هایی که برای ساده‌تر شدن مسیر سخنرانی وجود دارند همیشه بهترین انتخاب نیستند. خیلی وقت‌ها برای تاثیرگذاری و تغییر مسیر سخنرانی نیاز به انتخاب راه‌های دشوارتری داریم که قطعا لازم است چالش‌های آن را بپذیریم.
همه ما از کودکی مهارت خواندن و حرف زدن را یاد گرفتیم؛ اما سخنرانی هرگز با مهارت خواندن و حرف زدن پیش نمی‌رود. دنیا سخنرانی با دنیا نوشتار و متنی که در قبلا آماده کرده‌ایم تفاوت‌های زیادی دارد. مثلا همان طور که حرف زدن عامیانه نسبت به گفتگوهای رسمی سادگی و سهولت بیش‌تری دارد، سخنرانی هم نسبت به متنی که آماده می‌کنیم رسمیت کم‌تری دارد. با این حال سخنران نیاز دارد مهارت خود را از راه پوشش صحیح و حرکات و زبان بدن خود نشان دهد.
برای نشان دادن همه این موارد به روش‌های استانداردی برای ارائه مطالب در سخنرانی نیاز داریم که هر سخنران بسته به موضوع و موقعیتی که در آن قرار دارد یکی را انتخاب می‌کند:
مهارت ارائه فی‌البداهه سخنرانی
سخنرانی فی‌البداهه نطق معمولا کوتاهی است که بدون هر گونه آمادگی از قبل صورت می‌گیرد. این نوع سخنرانی بیش‌تر زمانی اجرا می‌شود که از فردی در موقعیت خاص دعوت به سخنرانی روی صحنه می‌شود یا این که به صورت افتخاری چند کلمه‌ای را با حاضران در سخنرانی صحبت می‌کند. سخنرانی فی‌البداهه حتی از سخنرانی ده دقیقه‌ای هم کوتاه و منسجم‌تر است.
سخنرانی فی‌البدهه در اکثر مواقع ساختار غیررسمی دارد و از همان چارچوب گفتگو محاوره‌ای تبعیت می‌کند؛ چون همان تراوشات ذهن می‌باشد که هرگز فرصت سازمان یافتن را پیدا نکرده است. ساده‌ترین نمونه سخنرانی فی‌البداهه می‌تواند معرفی خود در جمعی باشد که به تازگی در آن قرار گرفته‌ایم:
سلام! من X هستم. فارغ‌التحصیل رشته مکانیک سیالات که به صورت داوطلبانه در این جمع شرکت کردم!
مزیت سخنرانی فی‌البداهه و مهارت‌های ارائه آن
ارائه مطالب در سخنرانی فی‌البداهه مزیت بزرگی نسبت به سایر روش‌ها دارد و آن این است که سخنران به صورت خودجوش و خودانگیز شروع به گفتگو می‌کند و بنابراین درک آن برای مخاطب از همیشه ساده‌تر است.
در صورتی که در موقعیت‌های مشابه برای ارائه سخنرانی فی‌البداهه قرار گرفتید با استفاده از تکنیک‌های زیر ذهن خود را آماده‌سازی کنید:
- قبل از این که روی صحنه حاضر شوید لحظه‌ای تامل کرده و افکار خود را جمع کنید
- ابتدا قبل از این که سراغ بحث موردنظر خود بروید از دعوت‌کننده تشکر کنید
- حرفهای خود را تا حد ممکن کوتاه و خلاصه کنید
- پیش از ترک صحنه مجددا از کسی که شما را دعوت کرده تشکر کنید
مهارت ارائه سخنرانی طولانی مدت
سخنرانی طولانی مدت بر خلاف نوع قبلی نطقی کاملا برنامه‌ریزی شده و دقیق می‌باشد که برای هر دقیقه آن یادداشت خاصی در نظر گرفته شده است. ویژگی خاص ارائه مطالب در سخنرانی بلند مدت به این شیوه استفاده از نوت یا یادداشت‌های کوتاهی است که سخنرانی هرازگاهی بدان نگاه می‌کند. این شیوه از سخنرانی را در نطق‌های سیاسی بسیار می‌بینیم. مزیت آن هم امکان برقراری ارتباط و تماس چشمی با مخاطبان در سخنرانی و توجه به سایر بخش‌ها به جز متن سخنرانی است.
سخنرانی‌هایی که مدت طولانی‌تری زمان می‌برند ممکن است دردسرهایی هم برای مخاطبان هم برای سخنران داشته باشند؛ اما قطعا این فرصت را ایجاد می‌کنند تا مخاطب مطالبی را که در درک آن‌ها مشکل داشته است یک بار دیگر بشنود، هضم و سپس جذب کند.
در مقایسه انواع مقیاس زمانی سخنرانی، در صورتی که سخنرانی‌های یک ساعته یا بیش‌تر دارید حتما این مزایا مهم و اثرگذار را بهتر حس می‌کنید. فرض کنید در حال صحبت کردن درباره مشکلات و معایب زندگی شهری هستید و از عبارت “محرومیت از خواب” استفاده می‌کنید. نگاهی به اطراف می‌کنید و متوجه می‌شوید برخی از مخاطبان نگاه‌هایشان به اطراف می‌افتد و پچ پچ مختصری در سالن سخنرانی به وجود می‌آید. همین نشانه کافی است تا متوجه شوید ابهامی برای آن‌ها به وجود آمده و بلافاصله به تفسیر محرومیت از خواب می‌پردازید: محرومیت از خواب نوعی اختلال آشکار و شدید بابت کم‌خوابی جدی در افراد است که عوارض روحی و جسمی زیادی نظیر عدم هماهنگی حرکات دست و چشم را به دنبال دارد…
مهارت ارائه سخنرانی از روی دست‌نوشته
این شیوه ارائه مطالب سخنرانی کاملا وابسته به متن روی کاغذ است و سخنران آنی نگاهش را از روی دست‌نوشته برنمی‌دارد؛ مگر به استفاده از ابزارهای بصری نیاز پیدا کند. همان طور که گفته شد این شیوه از سخنرانی بیش‌تر به درد کسانی می‌خورد که به ادا و پرداختن تک تک واژه‌ها نظیر دست‌نوشته نیاز دارند. این شرایط معمولا در سخنرانی‌های حساس و پیچیده که هر یک از کلمات معنا و جایگاه خود را دارند و جایگزینی آن‌ها با کلمات دیگر ممکن است سرنوشت بحث را عوض کنند مفید واقع می‌شود.
امروزه روش سخنرانی از روی دست‌نوشته با امکان مطالعه از روی دستگاه‌ها یا نمایشگرهایی که حاوی اطلاعات هستند و دقیقا در جایگاه دوربین مستقر می‌باشند جایگزین شده است.
مهارت ارائه سخنرانی با تکیه بر حافظه
این روش دقیقا همان تکنیکی است که بازیگران برای اجرا سناریو در صحنه فیلم به کار می‌برند. یعنی سخنران متن را از قبل از بر می‌کنند و سپس مفهومی که درک کرده است را به زبان خودش بازگو می‌کند. از مزایا این روش می‌توان به امکان برقراری تماس جشمی در عین انتقال مفاهیم اشاره کرد. به علاوه سخنران می‌تواند هر زمان که احساس نیاز کند و بدون هیچ برنامه‌ریزی خاصی از ابزارهایی مثل پاورپوینت کمک بگیرد؛ در عین حال به نظر برسد که از سخنرانی را از بر کرده است و کاملا به مطلب مسلط می‌باشد.
سلام و درود بر شما
مقاله آموزشی خیلی خوبی بود از مطالعه آن واقعا لذت بردم.
امیدوارم همیشه مقالات آموزشی خوب تون به صورت منظم تولید بشه تا بتونیم ازش نهایت استفاده رو ببریم.
با ارزوی موفقیت و کامیابی برای شما و تیم قدرتمند تون.
سلام دوست عزیز. ممنونم از لطف بیکران شما. من هم براتون آرزوی موفقیت رو دارم