باران هم به شدت می وزه،با شماره 2013 تماس بگیرید و پیامک بدید، کسی که لیزر انداخته قطعا توی استادیومه و…یک بار دیگر این جملات را بخوانید. تناقض خاصی در این جملات وجود دارد که این روزها به عنوان “سوتی” بین ما متداول شده است. این موارد فقط تعداد محدودی از اشتباهات لپی یک گزارشگر مشهور و کارکشته فوتبال هستند. اگر گزارشگران مرتکب این تعداد اشتباه لپی یا همان تپق می شوند از دیگران باید چه انتظاری داشت؟ همان طور که می دانید همه ما حین صحبت کردن تپق می زنیم و به اصطلاح طبیعی است که سوتی بدهیم. اما چون صحبت کردن افراد معمولی چندان اهمیتی برای جمعیت بزرگی ندارد در خاطرات ثبت نمی شود. کافی است تا یک فرد مشهور بین ما مرتکب خطا شود و در طول صحبت کردن به قول خودمان سوتی دهد. آن موقع است که این سوتی بازیچه دست دیگران می شود تا از آن در هر فرصتی استفاده کرده و اعتبار شخص را زیر سوال ببرند. تا کنون برای شما هم پیش آمده است سوتی بدهید یا بابت تپق زدن در سخنرانی خجالت زده شوید؟
منظور از تپق زدن گرفتگی زبان یا اشتباه تلفظ کردن کلمات به صورت کاملا غیرعمدی است. در صحبت کردن معمول نه؛ اما برای یک سخنران نظیر یک گزارشگر یا سخنگو قانون اهمیت زیادی دارد بتواند کلمات را به خوبی و در جای خود ادا کند. با این حال یک سخنران هم حتی اگر تمرین زیادی داشته باشد و با تجربه شده باشد ممکن است تپق بزند و بابت این مشکل در برابر مخاطبان خود خجالت زده شود.
اگر شما هم یک سخنران هستید یا بیم تپق زدن در سخنرانی آرامشتان را ربوده است این مطلب از دانشگاه زندگی مخصوص شما است تا با ترفند های جلوگیری از تپق زدن در سخنرانی آشنا شوید.
ترفندهای جلوگیری از تپق زدن در سخنرانی
قبل از این که به سراغ هر ترفندی برویم باید ببینیم ذات تپق زدن بیماری است یا تنها یک اختلال ساده؟ یک زبان شناس آمریکایی در این باره توضیحات شفافی ارائه کرده است:
مغز هر انسان از سه بخش معناشناسی، آواشناسی و کلمه شناسی تشکیل شده است. تمام عباراتی که یک انسان به زبان می آورد حاصل هماهنگی و همزمانی عملکرد این سه بخش با یکدیگر است. زمانی که تپق می زنید و گرفتگی زبان باعث می شود درست یک واژه را به کار نبرید احتمالا یک وقفه کوتاه در هماهنگی این سه بخش با هم پیش آمده است.
تپق زدن بد نیست!
گفتیم که به علت برخی از ناهماهنگی ها تپق زدن پیش می آید و باعث می شود یک سخنران سوتی دهد(!) اما از نظر زبان شناسان تپق زدن آن قدر ها هم که فکر می کنید ناپسند نیست. آن ها معتقدند بسیاری از واژه ها در زبان های مختلف ریشه در همین اشتباهات ناخواسته افراد دارد. در واقع سیستم زبانی و نوآوری های آن مربوط به همین اشتباهاتی است که ما مرتکب می شویم.
اشتباهات لپی نشانه بیماری و اختلال کلامی نیستند!
حتما برای شما هم پیش آمده است که حس کنید مدتی در تلفظ کلمات دائم تپق می زنید و نمی توانید یک کلمه را آن طور که باید و شاید ادا کنید. در چنین مواردی احتمالا فکر می کنید دچار بیماری زبان پریشی و انواع آن شده اید و باید به دکتر مراجعه کنید.
فراموش نکنید که تپق زدن و اشتباهات لپی که باعث هول شدن فرد برای ادامه حرف زدن می شوند بیماری نیستند! شما یک بیمار نیستید و نیازی به مراجعه به پزشک ندارید. خیلی وقت ها سرعت صحبت کردن باعث بروز چنین اختلالاتی می شود.
چالاکی زبان با تپق زدن!
بابت هر تپقی که به عنوان سخنران برایتان پیش می آید خدا را شکر کنید! تپق زدن یعنی چالاکی زبان. یعنی شما به عنوان یک سخنران می توانید یک برند اختصاصی تولید کنید و کلام خاص خودتان را تولید نمایید. زایندگی زبان را دست کم نگیرید و بابت این موضوع خوشحال باشید.
البته آشفتگی های ذهن افراد هم در تپق زدن تاثیرگذار است. وقتی که کلمه ای را برای بار اول می شنوید مسلما به زبان آوردن آن با توجه به تازگی واژه در ذهنتان موجب تپق زدن یا گرفتگی زبان می شود.
نشانه های تپق زدن
موارد زیر تپق زدن در سخنرانی به شمار می روند:
- تلفظ غلط کلمات
- ادای کلماتی دیگر به جای کلمات هدف
- گرفتگی زبان هنگام صحبت کردن
ترفند های جلوگیری از تپق زدن در سخنرانی
تنظیم رژیم غذایی
یکی از مهم ترین نکاتی که در زندگی یک سخنران اهمیت دارد تغذیه او می باشد. مصرف سیگار و احیانا نوشابه های گازدار و الکلی در تکلم تاثیر زیادی می گذارند. هر چیزی که تعادل شما را در ایستادن و راه رفتن به هم بزند روی توانایی صحبت کردنتان نیز اثرگذار است. سبک غذا خوردن و تنظیم میزان کافئین بدن روی عملکرد سیستم مغزی و هیپوتالاموس موثر است.
تنظیم حجم هوای تنفسی در طول صحبت کردن
یکی دیگر از دلایل تپق زدن در سخنرانی عدم وجود تهویه مطبوع است. وقتی که هوای سالن نفس گیر و اصطلاحا خفه باشد همه چیز آماده است تا تنفستان نامتعادل شود. شما برای صحبت کردن بیش از هر چیز به هوای پاکیزه نیاز دارید. سرما و گرمای زیاد در وضعیت روحی و تمرکز شما تاثیرگذار است. دو عامل اصلی تپق زدن در سخنرانی فشار و هیجان بیش از حد است.
مطالعه بیش تر کلمات بیگانه
اگر سخنرانی شما حاوی کلماتی بیگانه است وتلفظ این کلمات برای شما سخت است بیهوده تلاش نکنید! شما نیاز به مطالعه بیشتری دارید تا بتوانید خود را با این کلمات سازگار کنید! از ترفند های بداهه گویی که قبلا در دانشگاه زندگی معرفی شد حتما استفاده کنید. وقتی که مهارت بداهه گفتن را داشته باشید می توانید حتی زمانی که در تلفظ یک کلمه با مشکل رو به رو شدید به نحوی موضوع را ختم به خیر کنید. مطالعه و تکرار کلمات بیگانه را جدی بگیرید.
مطالعه مطلب ادبی و شعرخوانی
اشعار و متون ادبی راه خوبی برای غنی نمودن گنجینه کلمات در ذهن شما هستند. یک کتاب شعر در کنار یک لغت نامه داشته باشید و اوقات فراغتتان را با این کتب سپری کنید. هر کلمه ممکن است معانی مختلفی داشته باشد. بد نیست یک دفترچه یادداشت تهیه کنید و لیستی کامل از کلمات و معانی آن ها را در این دفترچه بنویسید. شاید مطالعه این دفترچه راه خوبی برای ارائه بهتر یک سخنرانی باشد.
برای پوشش تپق‌هایمان چه کنیم؟
خواسته یا ناخواسته این اشتباهات در کلام به وجود می آیند. بعد از تپق زدن مهم ترین چیزی که یک سخنران را حرفه ای می کند شیوه پوشش این اشتباهات است. برای پوشش سوتی هایتان (!) خونسردی خود را حفظ کرده و به نکات زیر توجه کنید:
به روی خودتان نیاورید!
بهترین راه در این مواقع بی توجهی به تپق هایتان است. نادیده گرفتن کلماتی که به اشتباه ادا شده اند در بسیاری از مواقع بهتر است تا این که بخواهید عقب گرد داشته باشید و آن ها را مجددا به مخاطب یادآوری کنید.
بحث را از حالت جدی خارج کنید!
با ترفند های استفاده از طنز در سخنرانی آشنایی دارید؟ اگر به این ترفند ها مسلط باشید به خوبی می توانید موضوع بحث را تغییر دهید و آن را وارد فضایی طنز یا کمدی کنید. خاطره های خنده دار یا تشبیه اشتباهات به مواردی که برای مخاطب خنده دار باشد در پوشش دهی اشتباهات کمک کننده هستند.
شما چه فکر می کنید؟
ترفند های شما در چنین مواقعی جهت اصلاح اشتباهات لپی و تپق زدن چیست؟ تجربیات خود را در این زمینه با ما در میان بگذارید.