نکاتی در حرکات بدن در سخنرانی که بر جذابیت گفتار می‌افزاید (1)

از هر چه که در سخنرانی بگذریم از دو فاکتور مهم و اساسی نمی‌توان گذشت: اول متن سخنرانی و سپس حرکات بدن سخنران در سخنرانی. حرکات بدن یکی از جنبه‌های مهمی است که معمولا توسط سخنران نادیده گرفته می‌شود. شاید این بی‌اهمیتی به دلیل این باشد که خیلی از سخنرانان خود را پشت تریبون قایم می‌کنند و در عمل به جز ارتباط کلامی هیچ گونه تماس دیگری از جمله تماس چشمی یا مثلا نمایش حرکات دست در سخنرانی ندارند. برخی از سخنرانان هم به واسطه نطق قوی خود آن قدر مخاطب و اعتبار به دست آورده‌اند که تصور می‌کنند نیازی به پرداختن به حرکات بدن و سایر موارد جانبی در سخنرانی ندارند. اما حقیقت چیز دیگری است!

انکار کردن حرکت دست و کل بدن در سخنرانی به جز این که ضرر مخاطبان تمام می‌شود و انتقال مطالب را به تعویق می‌اندازد عواقب مثبتی برای سخنران به دنبال ندارد. چرا که به طور مستقیم رفتار او را روی صحنه تحت تاثیر قرار می‌دهد. چنین سخنرانی معمولا دو موقعیت و حالت مشخص در سخنرانی دارد:

1. خیلی سفت و محکم و با جدیت بیش از حد سر جای خود می‌ایستد و از موضع خود تکان نمی‌خورد
2. با حرکات تند و گیج‌کننده مدام روی صحنه حرکت می‌کند اما دقیقا نمی‌داند هدف از هر یک از این حرکات چه بوده است

موقعیت استاندارد و تعادل در حرکات بدن دقیقا در مرز این دو حالت قرار دارد. حالتی که نه تنها اعتبار و مقبولیت برای سخنران به همراه دارد بلکه از آشفتگی و شلوغی ناخودآگاه روی صحنه جلوگیری می‌کند. آن چه که می‌خوانید بایدها و نبایدها و فواید توجه به حرکات بدن در سخنرانی است که تجربه نشان داده بر جذابیت گفتار سخنران می‌افزاید.

نکاتی در حرکات بدن در سخنرانی که بر جذابیت گفتار می‌افزاید

مدیریت زبان بدن حتی از گفتار هم پیچیده‌تر است. وقتی که صحبت از حرکات بدن در سخنرانی به میان می‌آید در اکثر مواقع منظور بخش‌های بالایی بدن است. حال حرکات دست باشد، حالات مختلف صورت هنگام صحبت کردن و مکث در سخنرانی باشد یا همان حرکات نامحسوسی که هنگام تکان دادن سر و نگاه کردن به اطراف توسط مخاطب دیده می‌شود. با این حال در این مقاله از دانشگاه زندگی قرار است به بخشی از حرکت بدن که کم‌تر بدان پرداخته شده یعنی پایین‌تنه هر سخنران بپردازیم که شامل پاهای سخنران و حرکات متنوع آن می‌شود. به علاوه این بار قرار است روی موقعیتی از ایستادن تمرکز کنیم که نیازی نیست دائم روی صحنه در حرکت باشید و حتی پشت تریبون هم می‌توانید حرکات بدن خود را با مخاطبان و برای انتقال بهتر پیام به اشتراک بگذارید. با این حال حرکات بدن نسبت به حالتی که سخنران روی صحنه آزادانه فعالیت دارد محدود‌تر است.

برخی از موقعیت‌هایی که می‌توانید مطابق با این آموزش حرکات بدن خود را در آن تطبیق دهید عبارتند از:

• موارد بسیار رسمی (مثل افتتاحیه‌ها یا جشن فارغ‌التحصیلی)
• کنفرانس‌ها یا نشست خبری
• سخنرانی در اماکن مذهبی نظیر مساجد، کلیسا و …
• سخنرانی‌های رسمی سیاسی (خصوصا زمانی که قرار است فیلمبرداری شود)
• هر موقعیتی که شما مجبور هستید پشت میکروفون و از طریق تریبون به صورت نیمه ثابت یا تقریبا ثابت سخنرانی داشته باشید

فواید التزام به حرکات بدن حین سخنرانی

در حالی که تکنیک‌های زیادی برای اصلاح، تربیت و ترمیم زبان بدن در سخنرانی وجود دارد و سبک و سیاق مختلفی هم برای ایراد سخنرانی ابداع شده است بازه حرکات بدن شما به عنوان یک سخنران محدودیتی ندارد. بهره‌مندی از حرکات بدن هنگام سخنرانی فواید بی‌شماری به دنبال دارد:

پشتیبانی از پیام سخنرانی به واسطه زبان بدن

هماهنگی گفتار با هر نوع حرکتی که در طول سخنرانی داریم نظیر یک پشتیبان برای پیام‌هایی است که گاهی به سختی منتقل می‌شوند. به علاوه می‌دانیم که زبان بدن مکمل اصلی گفتار است.

افزایش اعتبار سخنران به واسطه حرکات بدن

اگر به عنوان یک سخنران نسبت به پیامی که قصد دارید انتقال دهید مشتاق باشید و در عین حال هنگام حرف زدن احساس راحتی داشته باشد حرکات بدن هم برایتان از آب خوردن ساده‌تر خواهد شد. انگار که جزئی از متن نانوشته را با تکیه بر حفظیات خود بازگو می‌کنید. در صورتی که سخنران یک جا بماند و با این یک جانشینی سخنرانی را به اتمام برساند مخاطبان به اعتبار و مهارت‌های او شک می‌کنند.

حفظ ارتباط متعادل با مخاطبان به واسطه حرکات بدن

در حالی که از مرکز صحنه به سمت راست یا چپ و گوشه‌های مختلف سخنرانی هستید همزمان با تک تک اعضایی که در سالن سخنرانی حضور دارند ارتباط چشمی یا کلامی می‌گیرید. حرکات بدن این امکان را به سخنران می‌دهد تا بدون افراط و تفریط فاصله استاندارد خود را با صندلی مخاطبان تنظیم کند و به این شکل با آن‌ها ارتباط بگیرد.

سلطه بر سالن سخنرانی با تسلط بر زبان بدن

به عنوان یک سخنران تنها زمانی می‌توانید بر تمام فضایی که در اختبارتان قرار گرفته تسلط کافی و وافی داشته باشید که از حرکات بدن غافل نشده باشید. به جای توقف خودسرانه و دائمی روی یک نقطه از سالن سخنرانی، به واسطه حرکات و حضور سیال خود روی صحنه قادر خواهید بود کل صحنه را به سلطه درآورید.

جلب توجه مخاطبان با زبان بدن

حرکات بدن بزرگ‌ترین اقداماتی هستند که یک سخنران می‌تواند از نظر فیزیکی روی صحنه سخنرانی داشته باشد. این حرکات خیلی بزرگ‌تر از تماس‌های چشمی در طول سخنرانی است که ممکن است بارها و بارها بین سخنران و مخاطبان به وقوع بیپوندد. به دلیل برجسته بودن این حرکات فیزیکی، توجه مخاطبان به سرعت هدایت و جلب می‌شود.

دور کردن انرژی منفی با حرکات متعادل بدن روی صحنه

در صورتی که وقت سخنرانی طولانی است و مدت زمان ماندگاری روی یک نقطه از صحنه بالا باشد بدن ناخودآگاه برای فرار کردن از گرانش زمین به سمت حرکات آشفته، جا به جایی‌های متداول و ناگهانی و خلاصه هر تغییری متمایل می‌شود که فرد از جایگاه قبلی خود به سمت جایگاهی جدید تغییر موقعیت دهد.

جلوگیری از رکود عضلات با حرکات بدن

همه چیز به زمان سخنرانی بستگی دارد. در سخنرانی‌های ده دقیقه‌ای معمولا سخنران پشت تریبون سخنرانی می‌کند و خیلی وقت‌ها به زبان بدن توجهی نمی‌شود؛ اما در سخنرانی‌های طولانی‌تر اوضاع متفاوت است. به واسطه ایستادن به مدت زیاد طبیعی است اگر سخنران بعد از مدتی احساس کند زانوانش قفل شده‌اند یا احساس گرفتگی عضلات را در بخش‌های مختلفی از پا داشته باشد. با حرکات بدن این رکود و گرفتگی به حداقل می‌رسد و خون‌رسانی به تمام نقاط بدن که به خاطر ایستادن متوقف شده بود مجددا از سر گرفته می‌شود.