تربیت جنسی کودکان که آنها را ایمن میکند. بخش سوم
تربیت جنسی کودک
امروز در ادامۀ مطالب مربوط به تربیت جنسی کودک، نحوۀ پاسخگویی به سوالات جنسی کودکان را برایتان عنوان خواهیم کرد. چنانچه مقالههای قبلی ما را در مورد تربیت جنسی کودکان مطالعه ننمودهاید، توصیه میکنم جهت فهم بهتر مطالب، حتما بخشهای قبلی را نیز مطالعه نمایید. برای دسترسی به مطالب قبلی اینجا کلیک کنید.
در بخشهای قبلی به این موضوع پرداختیم که کنجکاویها و سوالات جنسی کودک از سن ۳ سالگی آغاز میشود و آنها کم کم شروع به پرسیدن چنین سوالهایی میکنند، چرا تو عکسهای عروسی بابا مامان نیستند، چرا شکم خانم همسایه گنده شده است، بچه کوچولو چه جوری توی شکم خانم همسایه رفته است و…
نکتهای که در هنگام پاسخگویی به سوالات کودکتان بایستی همیشه در نظر داشته باشید این است که سعی نمایید گفتگو با کودکتان را مدیریت نمایید. بخاطر وجود تفاوتهای بسیاری که در ابعاد گوناگون فرهنگی، آموزشی، تربیتی، هوشی و … در کودکان وجود دارد، پاسخی که در جواب به سوالی مشترک داده می شود، برای هر کودکی متفاوت است.
چه بسا از یک پاسخ، کودکی قانع شود، کودک دیگری در همان سن، آن پاسخ را درک نکند و کودک دیگر لبخندی از روی تمسخر بزند و به شما بخندند و در دلش بگوید که” خیال کرده من بچه ام هیچی حالیم نیست”.
چگونه سوالات جنسی کودکان را پاسخ دهیم؟
اولین کاری که بایستی به هنگام روبرو شدن با سوال کودک انجام بدهید پی بردن به این مساله است:” این سوال چه جوری به ذهن کودک خطور کرده است و به عبارتی چه چیزی باعث شده تا کودک این سوال را بپرسد”. لذا اولین کاری که در زمان مواجهه با سوال کودک می کنیم این است که با لحنی ملایم و مهربان از کودک می پرسیم: “حالا چی شده که این سوالو میپرسی؟ چی باعث شده که این سوال تو ذهنت اومده؟”
با جوابی که کودک به ما میدهد میخواهیم به منابع اطلاعاتی که کودک به آنها دسترسی داشته پی برده و در ضمن فرصتی هم برای فکر کردن بدست آوریم. سپس در مرحلۀ دوم از کودک می پرسیم که به نظر خودش جواب سوالی که پرسیده چه چیزی میتواند باشد. به مثال زیر دقت کنید:
کودک: مامان، بچه کوچولو چه جوری رفته تو شکم خانم همسایه؟
مادر: چی شده که تو فکر می کنی حتما تو شکمش یه بچه داره؟ شاید خانم همسایه خیلی خورده، چاق شده.(مادر با این سوال میخواهد متوجه شود کودک اطلاعات را از چه کانالی بدست آورده است).
کودک: علی میگفت که تو شکمش بچه داره. تازه تلویزیون هم نشون میداد.
مادر: خوب، علی دیگه چه چیزایی میگفت، تو تلویزیون دیگه چی نشون میداد؟
پس از شنیدن پاسخهای کودک، نظر خود کودک را دربارۀ سوالی که پرسیده جویا میشویم.
مادر: خودت چی فکر میکنی؟ به نظر تو بچه چه جوری رفته تو شکم خانم همسایه؟
با سوال فوق در واقع هدفمان ارزیابی اطلاعات و دانستههای کودک است. همیشه بخاطر داشته باشید که بهترین پاسخ، پاسخی است که مناسب سطح فهم و آگاهی کودکتان باشد. سعی کنید اطلاعاتی که به کودکتان میدهید کمی از آنچه که خودش میداند بیشتر باشد.
اگر اطلاعاتی که به کودک میدهید بر دانستههای قبلی او نیافزاید، کودک فکر می کند او را دست انداختهاید و نمیخواهید به سوالهایش پاسخ دهید. لذا در جای دیگری به دنبال پاسخهایش میگردد.
از طرفی اگر هم اطلاعاتی را به کودک بدهید که هنوز آمادگی درکوهضم آنها را ندارد، او را سردرگم و آشفته میسازید. پاسخی که به کودک میدهید باید او را قانع کند. در نمونه سوال و پاسخی که در بالا به آن پرداختیم با توجه به سن و میزان درک کودک جوابهای متنوعی را میتوان ذکر کرد.
مثلا میتوان گفت: “تخمی که در شکم بوده بزرگ شده و میخواد بچه بشه.” اگر کودک خردسال باشد با همین جواب قانع میشود و سوال دیگری نمیپرسد. اگر کمی بزرگتر بود میتوان پاسخ را با مثالی از تولید مثل حیوانات توضیح داد.
به سوالات جنسی کودک جوابهای ابتکاری و متنوعی میتوان داد که در عین حال بایستی ساده و کوتاه باشند. مهم این است که کودکتان را با صداقت قانع کنید و او از پاسختان راضی باشد. در پاسخ دادن به سوالهای کودکتان سعی کنید همیشه طبیعی رفتار نمایید. هیچوقت کودکتان را بخاطر سوالی که پرسیده سرزنش نکنید، دعوایش نکنید.
اگر پس از رعایت موارد فوق باز هم در آن لحظه حضور ذهن نداشتید و نتوانستید برای سوال کودک جواب مناسب پیدا کنید، نگران نباشید. در چنین مواقعی جواب را به وقتی دیگر موکول نمایید و به کودک بگوئید الان کار دارم، بعدا دراینباره صحبت میکنیم. اکثر کودکان در این سن سوال پرسیدن را دوست دارند و هدفشان جلب توجه و محبت است و به پاسخی که دریافت میکنند توجه چندانی ندارند.
هرگز از ارایه اطلاعات درست و متناسب با درک کودکتان به آنها نترسید. با اینکار حس اعتماد فرزندانتان نسبت به شما افزایش مییابد و هنگام مواجه با هرگونه مشکل و خطری در رابطه با مسائل جنسی بدون هیچگونه ترس و دلهرهای آن را با شما در میان میگذارند.
با ورود کودکان به سن مدرسه کنجکاویها و سوالات جنسی کودکان کاهش مییابد. در این سن کودکان بیشتر با همسالان همجنس خود بازی میکنند و روابط اجتماعی شکل میگیرد. روانشناسان، دوران مدرسه را دوران نهفتگی جنسی میدانند.
با آغاز دوران نوجوانی سوالات جنسی دوباره شروع میشوند. در این زمان بهتر است که تربیت جنسی را والد همجنس برعهده بگیرد. مادر پاسخگوی سوالات جنسی دختر و پدر پاسخگوی سوالات جنسی پسر باشد. در این مرحله هم همیشه بایستی اطلاعاتی که به فرزندتان می دهید با دانستههای قبلی او هماهنگ باشد.
پدر و مادر گرامی، احساس نزدیکی و صمیمیت کودکان با شما و جواب دادن به سوالات جنسی آنها، منجر به حفاظت بیشتر کودکتان در برابر آسیبهای جنسی و روانی و اجتماعی در آینده میگردد.
خیلی وقتها سوالات بچه هام رو بی جواب میگذاشتم یا اینکه جوابی نمیدادم.