در روابط اجتماعی و روزمره، هیچ ارتباطی نظیر خانواده بنیادین و قوی نمی‌شود؛ اما باید بپذیریم که در بیش از 30 تا 40 درصد موارد، خانواده با زهر خیانت در روابط زناشویی مسموم می‌شود! مطابق با مطالعات صورت گرفته بخش عمده‌ای از آمار افسردگی، خشونت خانگی، طلاق و حتی قتل در میان خانواده‌ها در خیانت و عدم صداقت طرفین ریشه دارد. اما چرا طرفین یک رابطه خیانت می‌کنند؟ این جمله درست است که یک بار خیانت از طرف همسر سرآغاز خیانت‌های دیگر است؟
به محض این که پیمان زناشویی منعقد می‌شود دو طرف متعهد می‌شوند که از نظر روانی و جسمی به یکدیگر پایبند باشند. مفهوم وفاداری در سطح ازدواج معنای عمیق‌تری به خود می‌گیرد و تا جایی پیش می‌رود که خیانت به یکی از مهم‌ترین چالش‌های آن تبدیل می‌شود.
اگر نگاهی به آمار جدایی داشته باشید متوجه می‌شوید که تعداد موارد طلاق به سبب روابط فرا زناشویی کم نیست. اقتصاد بیمار و اجتماع مسموم هر دو سهم زیادی در شکل گیری خیانت در روابط زناشویی دارند. جالب این که همه خیانت‌ها آن قدر آشکار نمی‌شوند که به طلاق ختم شوند.
ضمنا آمار جالبی در رابطه با ارتکاب خیانت همزمان در روابط زناشویی در دنیا منتشر شده که طبق آن تایلند، دانمارک و آلمان در رتبه اول قرار دارند.
بسیاری از افراد این مساله را با تغییر رفتاری جزئی نشان می‌دهند. مثل خط کشی همسر برای محافظت از حریم شخصی خود و پنهان کاری از طرف مقابل.
اگر قرار باشد تمام فاکتورهای مختلفی که در به وجود آمدن خیانت در روابط زناشویی نقش دارند را مرور کنیم، چند مورد مهم بیش‌تر جلب توجه می‌کنند:
نقش عوامل فردی در شکل گیری خیانت
- نقش جنسیت در خیانت: آمار نشان می‌دهد که مردان بیش از زنان خیانت می‌کنند. این موضوع از نظر جنسی به ترشح هورمون تستوسترون مربوط می‌شود که در عمل میل شدیدتری در مرد برای برقراری ارتباط جنسی ایجاد می‌کند
- نقش شخصیت در خیانت: وجدان فردی نقش مهمی در ارتکاب خیانت در روابط زناشویی دارد. از نظر برخی افرادی که خیانت می‌کنند ممکن است ظاهر موجهی نداشته باشند؛ اما تجربه خلاف این موضوع را در بسیاری از مواقع ثابت کرده است!
- دینداری و جهت گیری سیاسی فرد در خیانت: افراد بسیار مذهبی و کسانی که گرایش‌های سیاسی محافظ کارانه‌ای دارند کم‌تر دچار لغزش در روابط خود می‌شوند. البته ارزش‌های دینی هرگز مانعی برای ارتکاب خیانت در موارد گزارش شده نیست!
نقش عوامل درون رابطه‌ای در شکل گیری خیانت
نقش عوامل موقعیتی در بروز خیانت
مهمان ناخوانده خیانت در روابط زناشویی موفق
خیانت در چارچوب پیمان زناشویی وضعیتی است که یکی از همسران رابطه‌ای به شکل پنهانی برقرار می‌کند و به این شکل قوانین و هنجارهایی را که ازدواج بر اساس آن بنا شده است زیر پا می‌گذارد.
بخواهیم یا نخواهیم تعریف خیانت در رابطه زناشویی موفق هم همین است. به زبان دیگر حتی اگر رابطه موفقی هم داشته‌اید و اوقات خوبی را با همسرتان می‌گذرانید باز هم ممکن است خیانت مهمان ناخوانده خانوده شما باشد!
روانشناسان معتقدند خیانت در هر نوع رابطه‌ای محتمل است؛ اما علل شناخته شده‌ای دارد که اگر نشانه‌های آن را در طرف مقابل می‌بینید، بهتر است حواستان را به خوبی جمع کنید:
خودنگری و خودکاوشی فرد
تلاش برای کشف جنبه‌های دیگری از روحیات و آنچه که هستیم ممکن است ما را به سمت خیانت سوق دهد. تلاش برای پیدا کردن هویت جدید یا گمشده و کسب تجربیات جدید باعث می‌شود تا فرد خودش را در رابطه جدیدی محک بزند.
مثلا کسی که در گذشته پیوند عاطفی قوی و خوبی با همسر خود نداشته، اکنون وقتی که در معرض ابراز محبت از سوی فرد دیگری قرار گرفته هویت حس گرا و احساسی خود را بهتر می‌شناسد. او به مرور زمان متوجه می‌شود که اگر محبت کافی از سوی همسرش دیده بود فردی خونگرم‌تر و با نشاط‌تر می‌شد.
حال که این خلا از سوی همسر ایجاد شده، فرد تلاش می‌کند این کمبود را در قالب خیانت در روابط زناشویی پوشش دهد.
طبیعت اغواکننده لغزش و خطاکاری
خیلی از موارد خیانت مصداق ضرب المثل آشنای ” فیلش یاد هندوستان کرده” است! باور نمی‌کنید؟
همسران در سنینی از زندگی ممکن است به دلایلی دوران نوجوانی، جوانی و روابط کوتاه مدت و ناموفق گذشته خود را به یاد آورند. همین یادآوری مقدمه تخطی فرد می‌شود تا مشابه همان دوران وارد روابط مختلف شده و قانون شکنی کند.
تفسیر این موضوع بیش‌تر به طبیعت اغواکننده لغزش و خطاکاری برمی‌گردد. حالتی که جذابیت و محدودیت‌ها در کنار هم قرار گرفته و هیجان فوق العاده‌ای برای فرد خاطی رقم می‌زنند.
موضوع طبیعت اغوا کننده لغزش برای مردان در بروز خیانت در روابط زناشویی بیش‌تر مطرح بوده است. به همین دلیل است که 27 درصد مراجعات بانوان برای طلاق و جدایی به سبب خیانت مطرح می‌شود تا سایر مواردی که آقایان ممکن است مطرح کنند.
وسوسه شدن برای سبک زندگی که هرگز تجربه نشده است
با این که چرخ یک رابطه به خوبی می‌چرخد اما هر لحظه ممکن است دلایل واهی و طمع کاری فرد باعث بروز خیانت در روابط زناشویی شود. مثلا فرد خود را در موقعیتی از نظر احساسی، مالی یا جنسی قرار می‌دهد که هرگز تجربه نکرده است.
تصور چنین احساساتی در سبک زندگی باعث می‌شود فرد فارغ از تمام لذت‌هایی که با شریک زندگی خود دارد، تصور کند اکنون با محدودیت‌های زیادی در زندگی رو به رو است. تمام این تصورات باعث می‌شوند تا فرد برای تجربه زندگی جدید وسوسه شود.
بهترین راه جلوگیری از این وسوسه‌ها تمرینات ذهنی برای ورزیده شدن روان است.
سرکوب احساسات در گذشته
این بار هم داستان با نوعی خود کاوشی شروع می‌شود و فرد حال و گذشته خود را مرور می‌کند. مردان در این زمینه بیش‌تر آسیب پذیر هستند. مثلا در گذشته ممکن است تمام احساسات و خواسته‌های خود را برای خانواده یا همسر سرکوب کرده باشد. حالا وقتی در دوره تازه‌ای از زندگی قرار می‌گیرند احساس می‌کنند سرکوب شده‌اند.
همان طور که گفته شد مردان بیش‌تر احساسات غم، لذت و شادی خود را پنهان می‌کنند. بنابراین بروز خیانت در روابط زناشویی از سوی آن‌ها محتمل‌تر است.
عواقب و نتایج، خیانت را پر ریسک می‌کنند!
روشن است که خیانت در روابط زناشویی با تمام مزایی که دارد عملی پرریسک است. احساس خشم نوسانی، ضعف و درماندگی، حس قربانی شدن و حس تنها ماندن، اعتماد فروریخته، شرمسازی، حس عدم اعتماد به نفس برای شروع رابطه جدید و… تنها بخشی از اثرات خیانت روی طرف مقابل است.
این فرآیند می‌تواند با ایجاد زخم‌های روحی پنهان برای کل اعضای خانواده نیز آسیب زا باشد. در مواردی که همسران صاحب فرزند یا فرزندانی باشند، تأثیرات منفی پریشانی والدین اغلب منجر به بروز پیامدهایی نامطلوب در بین بچه‌ها می‌شود. بنابراین بروز خیانت در روابط زناشویی بروز افسردگی یا گوشه گیری، اختلال در عملکرد اجتماعی، عملکرد نامطلوب تحصیلی، بیش فعالی و سایر اختلالات رفتاری که در بخش روانشناسی کودک دانشگاه زندگی بدان اشاره شده را افزایش می‌دهد.
ارزش‌هایی که ما را به روابط پایبند می‌کنند
69 درصد خانم‌ها و آقایان کارمند در آمریکای شمالی طی یک پرسشنامه مورد ارزیابی قرار گرفتند. از این تعداد مشخص شد که 11 درصد افراد حداقل یک بار خیانت را در روابط خود تجربه کرده‌اند. آمار ترسناکی که شاید در اطراف شما هم زیاد رخ دهد!
البته که خیانت در روابط زناشویی برای مردان و زنان چندان هم بی فایده نبوده است. آمار نشان می‌دهد اولین رابطه مردان همزمان با رابطه زناشویی زمانی شکل می‌گیرد که همسرشان دوران بارداری را سپری کرده و در این مدت به هر دلیلی رابطه جنسی باکیفیتی را تجربه نکرده‌اند. در عین حال بانوان هم از خیانت و روابط فرازناشویی حتی بیش‌تر از مردان ممکن است لذت ببرند؛ چون جذابیت‌های فیزیکی جنسی برای زنان کم‌تر مطرح است و پیدا کردن شریک جنسی شاید راحت‌تر باشد.
قناعت و پرهیز از زیاده طلبی در روابط
اگر دلیل پایبندی افراد به همسران را بپرسید احتمالا با دلایلی نظیر ” همسرم را دوست دارم” یا ” کسی جذاب‌تر از او را ندیده‌ام” رو به رو شوید. اما در حقیقت مهم‌ترین دلایلی که همسران را به زندگی خوب یا بد آن‌ها پایبند می‌کند قناعتشان است. این افراد به میزان نسبی از رضایت در روابط خود رسیده‌اند. مثلا رفتار خوبی از طرف همسر می‌بینند و یا هرگز ریسک نابودی یک رابطه را برای ساخت رابطه نامعلوم تازه نمی‌پذیرند!
احساس گناه و عذاب وجدان به عنوان عامل بازدارنده
دومین دلیلی که باعث می‌شود خیلی از افراد از خیانت دوری کنند نه عواقب آن، بلکه حس گناهی است که همواره همراه آن‌ها خواهد بود. جالب است که این حس گناه در بین بانوان بیش از آقایان وجود دارد. خیلی از مواقع بانوان تمایل دارند تا گزارشی از سوی آن‌ها مبنی بر خیانت در روابط زناشویی ثبت نشود. احتمال می‌رود حس عذاب وجدان یا گناه عامل اصلی بازدارنده میان زنان باشد.
ترس از اقدامات تلافی جویانه و انتقام طلبی
سومین دلیلی که شاید همسران را به هم وصل می‌کند و از خیانت دور می‌کند، ترس از عمل متقابل آن‌ها باشد. در این حالت همسر همواره بیم آن را دارد که خیانتش با خیانت دیگری پاسخ داده شود. این وضعیت شرایط خانواده را متزلزل‌تر می‌کند.
فقدان عوامل یا موقعیت‌های تحریک کننده
دسته بعدی شناگران آب ندیده‌ای هستند که وفاداری آن‌ها به سبب موقعیت خاصی است که در آن قرار دارند! اگر از این افراد دلیل وفاداریشان را جویا شوید احتمالا با این پاسخ رو به رو شوید: شریک زندگی و موقعیت زندگی من فرصت خیانت را فراهم نکرده است!
شرم و محدودیت‌های عرفی
خیلی از اوقات زندگی‌های ناموفق به سبب حس شرم و فضای حاکم بر جامعه از گزند خیانت در امان می‌مانند. برخی از افراد هم دلیل عدم تمایل خود را به خیانت در روابط زناشویی، شرم و شرایط سختی عنوان کرده‌اند که جامعه برای آن‌ها رقم می‌زنند.
به عقیده این افراد استرس و ناراحتی‌های روحی روانی که به دنبال این عمل ایجاد می‌شوند ارزش این ریسک بزرگ را ندارند!
بعد از خیانت اعتماد را به ارتباط برگردانید!
بعد از اعتراف و مشاهده حس ندامت همسر، اولین کاری که ممکن است بعد از مشاهده رفتار بد او به ذهنتان برسد زیر نظر داشتن رفتارهای او در آینده باشد. اما اگر به دنبال احیای اعتماد از دست رفته در رابطه هستید از تعقیب و چک کردن همسرتان به صورت پنهانی بپرهیزید.
مشاوره خانواده و همچنین مشاوره ازدواج می تواند در این راستا شما را یاری کند.
در این ویدیو مشاهده می‌کنید که طبق نظر روانشناسان، بررسی گوشی و تعقیب همسر به صورت پنهانی نتایج عکس دارد. بهتر است برای ایجاد اعتماد دوباره در رابطه از او بخواهید که به وسایل شخصی نظیر گوشی موبایلش دسترسی داشته باشید!
شما چه فکر می‌کنید؟
خیانت یکی از بزرگترین تابوهای اجتماعی است و بسیاری از افرادی که مورد این بی‌مهری قرار گرفته‌اند گواهی می‌دهند که آثار آن چقدر می‌تواند مخرب باشد. شما چه فکر می‌کنید؟