انضباط شخصی چیست؟

اغلب از انضباط شخصی به‌عنوان یک راه برای رسیدن به موفقیت یاد می‌شود. اما اگر کمی دقیق‌تر نگاه کنیم؛ نه فقط موفقیت، بلکه برای رسیدن به هر هدفی، انسان‌ها نیاز به داشتن انضباط شخصی دارند. ممکن است یک نفر اصلاً علاقه‌ای به موفقیت مالی، علمی و… نداشته باشد و تنها هدفش، چند ساعت خواب آرام، به علاوه‌ی چند ساعت تفریح در روز باشد. حتی این فرد هم برای داشتن یک خواب باکیفیت و تفریحی لذت‌بخش، نیاز به داشتن انضباط شخصی دارد.

در این مطلب، قصد داریم شما را با مفهوم انضباط شخصی آشنا کرده و آموزش دهیم که چه‌طور می‌توانید آن را در زندگی خودتان به‌کار ببرید.

انضباط شخصی چیست؟

انضباط شخصی، مجموعه فعالیت‌هایی هستند که یک انسان باید “طبق برنامه ریزی و زمان‌بندی” در زندگی اجرا کند. در دروس موفقیت فردی، مفهومی به نام مدیریت زمان وجود دارد. اگر شخصی علاقه‌مند به مدیریت کردن زمان روزمره‌اش باشد، باید بداند که برای رسیدن به این هدف باید در آغاز، انضباط شخصی را به‌عنوان یک اصل در زندگی خود اجرا کند.

فردی که متعهد به داشتن انضباط در زندگی باشد، در اصل، متعهد به انجام فعالیت‌های مفید روزانه است. حال ممکن است برخی از این فعالیت‌ها برای او خوشایند باشند و بعضی دیگر کمی ناخوشایند. شاید بتوانیم در یک تعریف ساده‌تر، انضباط شخصی را یک نیروی محرکه بنامیم که انسان را مجبور به انجام فعالیت‌های مفید کوچک و بزرگ روزمره می‌کند. فعالیت‌هایی که سرعت رسیدن به هدف را افزایش می‌دهند و از سردرگمی جلوگیری می‌کنند.

یک سوال: یادتان هست در دوران مدرسه و دانشگاه، چه چیزی باعث می‌شد که ساعت 6 یا 7 صبح از خواب بلند شوید؟  اغلب افراد صرفا به خاطر اینکه می‌دانستند “مجبورند”، هر روز رأس این ساعت‌ها از خواب بلند می‌شدند. باید قبول کنیم که همین اجبار، عادت سحرخیزی را در ما نهادینه می‌کرد.

در انضباط شخصی، انسان باید همان‌طور که به سحرخیز بودن دوران مدرسه‌ی خودش متعهد بوده، به انجام تمامی فعالیت‌های کوچک و درشت طی روز هم متعهد شود. اما نکته‌ی مهمی که در این بین وجود دارد این است که: این بار دست زوری بالای سرِ ما نیست که حتی اگر نخواستیم، ما را به انجام فعالیت‌ها وادار کند. پس راهکار چیست؟ در ادامه، راهکارهای مهم انضباط شخصی را توضیح می‌دهیم اما قبل از آن شاید بهتر باشد کمی در مورد اهمیتش صحبت کنیم.

اهمیت وجود انضباط شخصی در زندگی

همان‌طور که گفتیم؛ انضباط شخصی، زیربنای مفهوم مدیریت زمان است و مدیریت زمان شاید یکی از مهم‌ترین نیازهای هر انسان برای رسیدن به موفقیت باشد. اما اهمیت انضباط شخصی به همین‌جا ختم نمی‌شود. بهتر است به عنوان مزیت بعدی آن، به جایگاه انسان منظم در اجتماع نگاهی داشته باشیم.

بارها دیده‌ایم که مردم نسبت به یک انسان منظم چه‌طور صحبت می‌کنند. احتمالا این جمله را شنیده باشید:((با فلانی قرار داشتم و او نیم ساعت زودتر از من در محل حاضر شده بود.)) همین یک جمله، به تنهایی می‌تواند جایگاه یک انسان عادی یا موفق را در ذهن مردم به‌شدت بالا ببرد.

علاوه بر این، انضباط شخصی باعث می‌شود اعتماد به نفس خودِ فرد افزایش پیدا کند. در نتیجه‌ی افزایشِ اعتماد به نفس، رفتارها تغییر می‌کنند. مردم همیشه یک انسان مقتدر را دوست دارند و اقتدار یکی از شاخصه‌های افرادِ با اعتمادبه‌نفس است.

اگر قصد داشته باشیم نتایج انضباط شخصی روی زندگی را به طور جزئی‌تر هم بررسی کنیم، در نهایت به این نتیجه می‌رسیم: انضباط شخصی تمامی زوایای زندگی انسان را دستخوش تغییرات مثبت می‌کند. از روابط عاطفی گرفته تا روابط اجتماعی، لذت از زندگی، رسیدن به اهداف و… تمامی این موارد را در گوشه‌ی ذهن خود نگه دارید، چون در ادامه و در بخش آموزش انضباط شخصی، به همه‌ی آنها نیاز داریم:

آموزش انضباط شخصی

در بخش قبلی مطلب، به این نکته اشاره کردیم که برای داشتن انضباط شخصی، دیگر مثل دوران مدرسه، والدینی نیستند که ساعت 7 صبح به‌زور ما را از خواب بیدار کنند. از طرف دیگر مدیر مدرسه‌ای هم وجود ندارد که به خاطر ترس از او هم که شده، به انضباط در زندگی‌مان توجه کنیم. پس راهکار چیست؟ در اصل، ما انگیزه‌ی خود را از دست داده و راهکار ما، به‌دست آوردن دوباره‌ی آن انگیزه است!

دارن هاردی، در کتاب “اثر مرکب” خود می‌گوید:((قبل از اینکه هر عادتی را در زندگی خود بسازید، باید به چرایی آن بپردازید و آن‌قدر در موردش فکر کنید تا انگیزه‌ی شما از ساخت عادت مشخص شود.))

هدف اصلی ما، پیروی از عادت انضباط در زندگی است. اما چرا؟ واقعا چرا الان وقت‌تان را صرف مطالعه‌ی این کتاب می‌کنید و دوست دارید انسان منضبطی باشید؟ بیایید دلایل آن را بشماریم:

• برای رسیدن به موفقیت؛
• برای رسیدن به اعتمادبه‌نفس؛
• برای افزایش رتبه‌ی اجتماعی؛
• برای به دست آوردن احساس ارزشمندی و امثال آن.

صبر کنید! سراغ همان چرای اول می‌رویم:”برای رسیدن به موفقیت”. اما دوست دارید به موفقیت برسید که دقیقا چه اتفاقی بیفتد؟

• از وجود خودم راضی باشم؛
• در زندگی و جامعه تغییر ایجاد کنم،؛
• انسان ثروتمندی شوم و زندگی رؤیایی داشته باشم؛
• بتوانم با ثروتم به خانواده‌ی خود در داشتن یک زندگی شاد کمک کنم و امثال آن.

بار دیگر در یکی از این‌ها دقیق می‌شویم:((داشتن زندگی رؤیایی))، چه شیوه از زندگی را رؤیایی می‌بینید؟ یعنی قرار است بعد از ثروتمند شدن به چه چیزی برسید؟

• یک ویلا‌ی لب ساحلی آرام؛
• داشتن یک خودروی آخرین مدل؛
• به دست آوردن یک همسر یا شریک زندگی فوق‌العاده؛
• ساختن زندگی که سراسر خنده و شادی است و امثال آن.

شما دوست دارید یک ویلای چند صد متری لب ساحل، با خودروی گران‌قیمت و همسر مورد علاقه‌تان را داشته باشید. همچنین دوست دارید برای پدر و مادرتان یک زندگی شگفت انگیز بسازید و همه‌ی این‌ها به داشتن انضباط شخصی گره خورده است!

این دقیقا همان چیزی است که دارن هاردی در موردش صحبت می‌کرد. حالا زمانی که از انضباط شخصی صحبت می‌کنید، به خوبی می‌دانید که وجود آن در زندگی‌تان چه آثاری خواهد داشت و چه‌قدر می‌تواند همه‌چیز را رؤیایی کند.