از قدیم گفته‌اند به هر چه که فکر کنید، همان می‌شود. مثلا مثبت فکر کنید تا اتفاق مثبت بیفتد یا همیشه خوش‌بین باشید تا انرژی‌های منفی دفع شوند. اما ریشه این تفکر چیست و از چه کجا نشات می‌گیرد؟ متخصصات معتقدند تمام ارکان زندگی ما تحت تاثیر تفکر و نیروی خلاقیت افکار ما رخ می‌دهند. به این شکل که هر کسی تجسم مثبتی داشته باشد می‌تواند اتفاقات مثبت را به خود جذب کند و بالعکس. در همین راستا تکنیک‌هایی هم برای تقویت تجسم خلاق مطرح شده است. در حقیقت تجسم خلاق تکنیک قدرتمندی است که می‌توان آن را به‌چشم تمرین دید، تمرینی که بارهاوبارها در ذهن اتفاق می‌افتد. به‌‌‌کمک این تمرین می‌توان از تخیل خود برای ایجاد تغییرات مثبت در زندگی استفاده کرد. اگر این تکنیک به‌درستی به‌کار گرفته شود، می‌تواند با محقق کردن رویاها زندگی را متحول سازد. همین موضوع در مبحث سخنوری و فن بیان هم با عنوان تجسم خلاق در فن بیان و تاثیر تجسم خلاق در موفقیت سخنرانی مطرح می‌گردد.
برخی معتقدند تصور کردن یا تجسم سخنرانی و فاکتورهای مختلف آن در ذهن مزایای مختلفی مثل غلبه بر ترس از سخنرانی دارد و سخنران را از قبل برای رویارویی با آن موقعیت آماده می‌سازد. برخی هم هیچ دیدگاهی در این باره ندارند و فکر می‌کنند سخنرانی آن طور که باید و شاید رخ می‌دهد؛ چه تصورش را از قبل کرده باشیم و چه بدون تجسم آن سر صحنه حاضر شده باشیم!
دانشگاه زندگی با در نظر گرفتن این رویکرد چالشی تازه سعی داشته است تا از منظر مثبت به اهمیت تجسم خلاق در موفقیت سخنرانی و چگونگی تاثیرگذاری آن بپردازد. تا پایان همراه ما باشید.
چگونه تجسم خلاق در موفقیت سخنرانی تاثیر می‌گذارد؟
مهم‌ترین بُعد تاثیرگذاری تجسم کردن بر سخنرانی، مرحله یا فرآیند تجسم کردن است. در تجسم کردن شما تمام مراحلی را که برای کسب نتیجه مثبت موردنیاز است ارزیابی می‌کنید؛ مثلا:
- آماده‌سازی مواد لازم برای سخنرانی
- مرحله اجرای سخنرانی
- ارائه سخنرانی برای مخاطبان معمولی
- مدیریت مشکلات و چالش‌های احتمالی در سخنرانی
بر اساس آمار و ارقام، معمولا محصول تجسم کردن، تجسمی که خلاقانه و موثر باشد، زیاد است. مثلا دانش‌آموزانی که به قوای تجسم کردن عادت دارند عملکرد بهتری نسبت به رقبا داشته‌اند. یا افرادی که دائم تجسم تکنیک‌های ورزش تنیس را داشته‌اند عملکرد بهتری از کسانی که برای اولین بار با این تکنیک رو به رو می‌شوند خواهند داشت.
با توجه به این آمار، مهم‌ترین تاثیری که تجسم خلاق در موفقیت سخنرانی دارد از طریق کاهش ترس و استرس فرد برای رویارویی با شرایط زنده سخنرانی می‌باشد. به این شکل که فرد بارها و بارها خودش را روی صحنه و در حال مدیریت بحث سخنرانی مشاهده می‌کند و بنابراین حضور واقعی روی صحنه در روز سخنرانی چندان تازگی ندارد.
چالش‌های استفاده از تجسم خلاق در سخنرانی‌ها
اگرچه تجسم خلاق باعث کاهش ترس فرد می‌شود اما نظیر تکنیک‌های دیگر چالش‌ها و اشکالاتی به دنبال دارد:
تجسم چارچوبی غیرواقعی و غیرقابل باور دارد!
اگرچه تجسم کردن مراحل سخنرانی تاثیرات مثبتی دارد، اما این تاثیرات کامل موقت هستند و خیلی زود فرد را از آن حال و هوا خارج می‌کنند.
تجسم با واقعیت کاملا منطبق نیست!
اگرچه تجسم خلاق در موفقیت سخنرانی تاثیرگذار است اما پرواز خیال مانع از آن می‌شود تا سخنران با واقع‌نگری به موضوع نگاه کند.
حین مجسم‌سازی مراحل، بخش‌های زیادی نظیر ارتباط یا تماس چشمی با مخاطبان تقریبا غیرممکن است. این که مخاطبان در چه لحظاتی نیاز به لبخند یا نگاه نافذ شما داشتند هم در این شکل از تمرین سخنرانی تقریبا نادیده گرفته می‌شود. بنابراین حضور در سخنرانی و رویارویی با این موارد باعث می‌شود تا تمام تاثیرات مثبت تجسم کردن موارد مختلف از ذهنتان تبخیر شود!
کاهش ترس از سخنرانی با تجسم منطقی
نوعی از تجسم وجود دارد که می‌تواند خیلی از پارامترهای منفی مربوط به تجسم کردن سخنرانی را بپوشاند. به این شکل که تجسمی منطقی خواهید داشت و واقع‌گرایانه‌تر به سخنرانی می‌پردازید.
- مثلا خودتان را روی صحنه سخنرانی تصور می‌کند که این بار نه در حال سخنرانی هستید، بلکه در حال رفع مشکل پیش آمده برای نمایش اسلایدها می‌باشید. در این حالت نگاه‌های خسته و کسل مخاطبان را تصور می‌کنید که بعد از لحظاتی سکوت مشغول پچ پچ با یکدیگر هستند و شما هم همچنان در حال تعمیر و بررسی علت مشکل! در این حالت تجسم خلاق در موفقیت سخنرانی به دادتان می‌رسد و باید راه حل یا اقدامات خود را در ذهنتان تصور کنید. مثلا در مثال بالا به دو روش می‌توانید بر ترس واقعی خود از سخنرانی غلبه کنید:
- مثلا با بررسی این شرایط، خودتان را در موقعیتی قرار می‌دهید که با وجود نقص فنی به وجود آمده در سیستم، یک کپی از همه اطلاعات در هارد دیسک به همراه دارد و همه آن‌ها را با لپ تاپ به سیستم نمایش متصل می‌کند. بنابراین تجسم سخنرانی در این حالت باعث می‌شود تا با این راهکار خودتان را برای مشکلات احتمالی آماده کرده باشید.
در حالت دوم ممکن است مشکل پیش آمده نه سخت‌افزاری باشد و نه مربوط به امکانات موجود سالن. شما در شرایطی قرار گرفته‌اید که ناگهان ذهنتان از اطلاعات خالی شده است و دقیقا نمی‌دانید جمله بعدی چیست و چه باید بگویید. در چنین شرایطی به جای دستپاچه شدن و به واسطه تجسمی خلاق با خودتان این جمله را تمرین می‌کنید:” می‌توانم از این وضعیت نجات پیدا کنم!”.