تاثیرات بازی ویدیویی بر مغز کودک و راهکارهای کنترل آن

  تاثیرات بازی ویدیویی بر مغز کودک و راهکارهای کنترل آن

 

بازی‌های ویدیویی پدیده فراگیری در بین کودکان و نوجوانان هستند که ممکن است تاثیرات مخربی بر ذهن و روان کودک بر جای بگذارند. امروزه اکثر ما کم و بیش درگیر فضای مجازی هستیم و روزانه چندین ساعت از وقت با ارزش خود در آن سپری می‌کنیم. این وابستگی به شکل‌های دیگری در کودکان به چشم می‌خورد و معضلی است که در سراسر دنیا وجود دارد.

بر اساس جدیدترین آمار، در ایران حدود 28 میلیون گیمر وجود دارد که تعداد قابل توجهی از آن‌ها (31 درصد) را کودکان تشکیل می‌دهند. این بازی‌ها ممکن است برای افراد در هر سن و سالی، جذاب باشند و وقت گذاشتن برایشان کار جالبی به نظر برسد. بنابراین در این مقاله به تاثیرات بازی ویدیویی بر مغز کودک و راهکارهای کنترل خواهیم پرداخت. در ادامه همراه ما باشید.

آیا بازی ویدیویی تاثیرات مخرب دارد؟

سال‌هاست که بحث‌هایی در این زمینه وجود دارد. برخی آن را کاملاً مخرب و به همراه اثراتی منفی می‌دانند و برخی این موضوع را رد می‌کنند، به همین دلیل نمی‎توان به یک نتیجه گیری قطعی در این رابطه رسید.

تحقیقات دکتر دافنی باولیر (از دانشگاه راچستر و جنیوا) بر روی بازی‌های شوتر اول  شخص مثل Call of Duty (ندای وظیفه) نمایانگر افزایش فعالیت‌های مغزی در ذهن افراد است. در این تحقیق به طرز شگفت انگیزی، آثاری از بهبود توانایی افراد در تمرکز، دقت، یادگیری، تصمیم گیری سریع و حافظه کوتاه مدت پیدا شد. برخی از بررسی‌های دیگر نیز، توانایی واکنش سریع تر در افراد گیمر را نشان می‌دهند.

با این وجود، موضوع بازی ویدیویی مخالفان سرسختی نیز دارد. روانشناسی به نام کریگ اندرسون که همواره به عنوان منتقد بازی‌ها شناخته می‌شود، در سال 2010 تحقیقی را مبنی بر تاثیرات بازی در رفتار خشونت آمیز انجام داد و نتیجه گرفت که این دو موضوع رابطه مستقیمی دارند.

دکتر جوردن گرافمن نیز مقاله‌ای را در نشریه آکسفورد منتشر کرد و اظهار کرد پسرانی که در معرض بازی‌های خشن قرار گرفته‌اند، احساسات کمتری نسبت به اطرافیان دارند. او در بخشی از مقاله نوشت که نوجوانان قرار گرفته در معرض ویدیوهای خشن، در مقابل خشونت حساسیت کمتری بروز می‌دهند. آن‌ها همچنین خشونت را راحت‌تر می‌پذیرند و احتمال انجام اعمال تهاجمی از سوی این افراد بیشتر است.

البته عده‌ای از محققان این بررسی‌ها را رد می‌کنند. دکتر کریستوفر فرگوسن از دانشگاه استتسون، بر این عقیده است که تحقیقاتی در رابطه با تاثیر بازی‌ها بر خشونت افراد، به درستی آنالیز و بررسی نشده‌اند. او می‌گوید که بسیاری از فاکتورهای مهم و اساسی از جمله وضعیت روانی فرد، محیط زندگی و خانواده (که ممکن است منشا اصلی خشونت باشد) در این تحقیقات نادیده گرفته شده است، در حالی که اهمیت فراوانی دارد. بنابراین انداختن همه تقصیرها بر بازی‌های ویدیویی کار صحیحی نیست و احتمالاً نمی‌توان به چنین تحقیقاتی استناد کرد.

 

 

 

آیا بازی اعتیاد آور است؟

این موضوع به نگرانی بسیاری از والدین تبدیل شده است.  همان‌طور که گفتیم بسیاری از فعالیت‌های مغزی ممکن است در اثر بازی، بهبود یابند اما باید توجه کرد هر چیزی که بتواند شبیه‌ساز لذت برای افراد باشد، احتمالاً برای عده‌ای از افراد جامعه اعتیاد به وجود می‌آورد. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که موضوع اعتیاد به بازی‌های ویدیویی کاملاً جدی است و والدین باید به آن تا حد امکان توجه کنند.

 

 

 

 

چه راهکارهایی وجود دارد؟

چند روش خوب برای مهار مشکلات ناشی از بازی ها یا اعتیاد به آن وجود دارد که در ادامه به آن ها اشاره کرده ایم:

1 – محدود کردن زمان بازی

موضوع بسیار مهمی که باید به آن توجه شود، کنترل زمان بازی کردن یک شخص است. اگر کودک شما بیش از حد مشغول بازی‌های ویدیویی است، حتماً زمان دسترسی او را کاهش دهید. شما می‌توانید کودک را به شرکت در فعالیت‌های فیزیکی و ورزش کردن تشویق کنید تا از زمان بازی کاسته شده و سلامت جسمی هم تامین شود.

 

2 – به مشکلات ناشی از بازی اهمیت دهید

اگر متوجه شدید که برخی از عادات و رفتارهای نامناسب به یک بازی ویدیویی خاص تعلق دارند و از طریق آن به کودک شما منتقل شده، از شر بازی خلاص شوید. این احتمال وجود دارد برخی بازی‌ها بر روی رفتار فرد تاثیر منفی بگذارند. برای مثال اگر متوجه رفتار خشونت آمیز شدید که در اثر یک بازی ایجاد شده، بهتر است مشکل را سریعاً رفع کنید.

قبل از بروز چنین مشکلاتی، باید حواس خود را کاملاً جمع کنید و ببینید که کودک شما مشغول انجام چه نوع بازی‌هایی است. اگر مشاهده کردید که بازی بیش از حد خشن یا حاوی محتوای نامناسبی برای سن او است، آن را از فرزندتان دور کنید.

 

3 – افزایش اعتماد به نفس و حضور در جامعه

به نظر می‌رسد که یکی از دلایل اعتیاد به بازی‌های ویدیویی، نداشتن اعتماد به نفس کافی در خارج از خانه و عدم توانایی در برقراری ارتباط با دیگران باشد. بازی‌ها یک راه برای فرار از دنیای واقعی و غرق شدن در دنیای خیالی محسوب می‌شوند که ممکن است آینده کودک را تحت تاثیر قرار دهند. البته روش‌هایی برای افزایش اعتماد به نفس در افراد گریزان از اجتماع وجود دارد که می‌توانند مفید باشند.

 

4 – تشویق به فعالیت های بیرون از خانه

اگر بیرون نروید و از طبیعت و فضای بیرون از خانه لذت نبرید، خود را در حال استفاده از فضای مجازی یا بازی‌ها خواهید یافت. در دنیای ما، تکنولوژی به یک جایگزین عالی برای بیرون رفتن و گردش کردن تبدیل شده است. سعی کنید زمان فعالیت‌های بیرون از خانه را برای خود و کودک‌تان بیشتر کنید.

 

5 – بازی‌هایی که خشونت کمتری دارند

اگر فکر می‌کنید بازی‌های بسیار خشن، در حال تحت تاثیر قرار دادن سلامت روحی و جسمی فرزندتان است، سعی کنید بازی‌هایی با میزان خشونت کمتر را به او پیشنهاد کنید. بازی‌های استراتژیک بهترین گزینه هستند زیرا کمتر بر روی خشونت و بیشتر بر روی جست و جو کردن و کاوش، مدیریت منابع و اقتصاد تمرکز می‌کنند. چنین بازی‌هایی می‌توانند برای ذهن کودک مفید باشند زیرا او را مجبور به تفکر و مدیریت خواهند کرد.