عوامل استرس زا در نوجوانان را بشناسید

عوامل استرس‌زا در نوجوانان را بشناسید

همه افرادی که وارد دوره نوجوانی شده‌اند با نوعی از استرس مواجه می‌شوند اما خیلی از آن‌ها با استرسی دست و پنجه نرم می‌کنند که بیشتر در افراد بزرگسال دیده می‌شود و برایشان مضر است. در ادامه به عوامل استرس‌ زا در نوجوانان پرداخته‌ایم. با دانشگاه زندگی همراه شوید تا این عوامل را بشناسید.

با توجه به اطلاعاتی که از سوی جامعه روان‌شناسی آمریکا در بخش بررسی استرس منتشر شده، میزان استرس نوجوانان در مواقعی می‌تواند با بزرگسالان برابری کند. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که نه‌تنها نوجوانان سطح خطرناک استرس را تشخیص می‌دهند بلکه تاثیر آن را بر سلامت ذهن و جسم خود، نادیده می‌گیرند. نتایج این تحقیق به شرح زیر است و اطلاعات مناسبی را در اختیار ما قرار می‌دهد:

برای نوجوانان، مهم‌ترین عوامل استرس زا در نوجوانان مدرسه است که در 83 درصد افراد دیده می‌شود. 69 درصد افراد بر اثر رفتن به دانشگاه یا تصمیم‌گیری برای آینده‌شان پس از اتمام مدرسه، استرس می‌گیرند و 65 درصد افراد نگران مشکلات مالی خانواده هستند.

طبق گزارشات، بیشتر نوجوانان، شب‌ها دیر می‌خوابند و تعداد زیادی از آن‌ها غذای ناسالم و مضر مصرف می‌کنند. همچنین حدود 23 درصد افراد از برخی وعده‌های غذایی صرف نظر می‌کنند که این موارد بخاطر استرس بوده است.

40 درصد نوجوانان اکثراً عصبانی یا نارحت هستند، 36 درصد احساس نگرانی و اضطراب می‌کنند، 36 درصد احساس خستگی زیاد و بی‌حالی دارند و حدود 31 درصد بخاطر استرسی که در ماه گذشته داشته‌اند، احساس خوبی ندارند.

26 درصد نوجوانان که کمی بیشتر از یک چهارم افراد بررسی‌شده را تشکیل می‌دهند، گفتند که بخاطر استرس، رابطه خوبی با دوستان یا هم‌تیمی‌هایشان نداشته‌اند. 51 درصد افراد نیز اظهار کرده‌اند که در ماه گذشته، حداقل یک نفر به آن‌ها گفته است که ظاهرشان نشان از استرس دارد و این موضوع کاملاً برایشان آشکار شده است.

در زمان مدرسه، نوجوانان به طور میانگین دارای سطح استرس 5.8 از 10 هستند. این سطح استرس در فصل تابستان که مدرسه‌ها تعطیل می‌شوند، کمتر است و به نمره 4.6 می‌رسد.

نشانه‌های استرس

همه نوجوانان با استرس مواجه می‌شوند و برخی از این استرس‌ها در واقع مفید هستند. اما وقتی سطح استرس افزایش می‌یابد، تاثیر بدی بر آن‌ها می‌گذارد و باعث می‌شود که دچار اختلال در یادگیری، روابط و مسائل دیگر شوند. استرس خود را به شکل‌ و شمایل متفاوتی نشان می‌دهد و حتی برخی از این نشانه‌ها، به عنوان رفتارهای عادی در دوران نوجوانی شناخته می‌شوند. خیلی مهم است که بدانید وقتی به دنبال استرس در نوجوانان هستید، چگونه عوامل استرس زا در نوجوانان را تشخیص دهید. شما باید به موارد زیر توجه کنید:

• تغییرات عاطفی: نوجوان در این حالت، پریشان و مضطرب یا افسرده می‌شود. به تغییرات رفتاری نوجوانان حتماً توجه کنید.
• تغییرات جسمانی: نوجوانی که تحت فشار استرس است، بیشتر مریض می‌شود و ممکن است از سردرد، شکم درد و انواع دیگری از درد، شکایت کند.
• تغییرات رفتاری: به دنبال تغییر در عادات نوجوان باشید. حتی تغییر در عادت خوابیدن و غذا خوردن نیز مهم هستند. باید به دوری از فعالیت‌های روزانه هم توجه کنید.
• تغییرات ذهنی: ممکن است نوجوان دچار عدم تمرکز، فراموشی و همچنین حس بی‌خیالی شود که این موارد در دسته تغییرات ذهنی قرار می‌گیرند.

 

همه نوجوانان با هم فرق می‌کنند و عوامل محرکشان نیز به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. البته نتایج تحقیق جامعه روان‌شناسی نشان می‌دهد که برخی از این فاکتورها رایج هستند و می‌توانند منبع مشترکی در ایجاد استرس برای همه افراد باشند. بهترین روش برای اینکه بفهمید نوجوان شما با چه نوع استرسی سر و کار دارد، این است که آزادانه با او درباره استرس صحبت کنید. برای والدین بسیار اهمیت دارد که مفهوم استرس را برای نوجوانان تبدیل به امری عادی کنند و این امکان را به او بدهند که برای رفع مشکل، اقدام کند.

منابع استرس نوجوانان را احتمالاً در لیست زیر پیدا می‌کنید:

استرس آکادمیک یکی از عوامل استرس زا در نوجوانان

کسب نمره یا قبول شدن در یک دانشگاه خوب، ممکن است از عوامل اصلی در ایجاد استرس نوجوانان باشند. بسیاری از نوجوانان نگران ورود به دانشگاه و موضوع راضی نگه داشتن والدین و اساتید هستند. آن‌ها همچنین سعی می‌کنند با همکلاسی‌های خود رقابت کنند که همین موضوع هم استرس‌زا است. مدیریت بد زمان و خسته شدن از حجم درس‌ها، می‌توانند از جمله عوامل استرس آکادمیک باشند.

 

استرس اجتماعی

نوجوانان اهمیت بسیار زیادی به زندگی اجتماعی خود می‌دهند. بنابراین قربانی قلدری شدن و پرخاش در روابط اجتماعی، منابع اصلی استرس در آن‌ها محسوب می‌شوند. اینکه نوجوانان متوجه شوند چگونه یک اختلاف نظر سالم با دیگران داشته باشند و چگونه وارد روابط عاطفی شوند؛ کار آسانی نیست.  چشم و هم‌چشمی کردن و انتظارات بیش از حد هم می‌تواند یک مشکل دیگر در این دوران حساس از زندگی باشد.

مشکلات خانوادگی

هر چیزی که در خانواده مشکل ایجاد کند، می‌تواند به منبعی برای استرس نوجوان تبدیل شود. توقعات غیرواقعی، مشکلات زناشویی، مشکلات مربوط به خواهر یا برادارن (از جمله قلدری)، بیماری در خانواده، مسائل اقتصادی و … می‌توانند از عوامل اصلی استرس‌زا در نوجوانان باشند.

اتفاقات جهانی

تیراندازی در مدرسه که نمونه‌های آن بارها در مدارس آمریکا مشاهده شده، اعمال تروریستی و بلایای طبیعی، والدین را نگران سرنوشت فرزندانشان می‌کند اما این موضوع خود نوجوان را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. نوجوانان معمولاً اخبار روز دنیا را رصد می‌کنند و هر بار خبرهای ترسناکی از محل زندگی خود یا وضعیت دنیا می‌شوند. این موضوع موجب می‌شود که آن‌ها احساس عدم امنیت کنند و دچار نوعی از استرس شوند.

اتفاقات فاجعه‌بار

مثلاً مرگ یکی از دوستان نزدیک یا اعضای خانواده، تصادف، بیماری سخت، سوءاستفاده‌های جسمانی و موارد دیگر، می‌توانند بر روی نوجوان تاثیر شدید و ماندگاری بگذارد. همچنین طبق آمار، مواجه شدن نوجوانان با خشونت، مشکل بیش از 10 درصد آن‌ها است.

تغییرات اساسی در زندگی

نوجوانان همانند بزرگسالان، در مواقعی که دچار تغییراتی اساسی در نحوه زندگی می‌شوند، استرس می‌گیرند. عوض کردن محل زندگی، رفتن به یک مدرسه جدید و تغییرات در خانواده (مثل طلاق والدین یا زندگی با افرادی جدید) می‌توانند از عوامل استرس‌زا در نوجوانان باشند. اینکه نوجوان نداند چگونه با تغییرات کنار بیاید و خودش را سازگار کند، برای او موضوعی آزاردهنده خواهد بود.