اعتماد به نفس خود را بسازید
اعتماد به نفس تقریباً در تمام جنبه‌های زندگی ما به شدت تاثیرگذار و مهم است. با این وجود؛ بسیاری از افراد نمی‌توانند به اعتماد به نفس کافی دست پیدا کنند. این موضوع بسیار ناراحت‌کننده است زیرا چنین افرادی معمولاً در یک چرخه وحشتناک گرفتار می‌شوند و قادر نیستند موفق شوند.
همان طور که می‌دانید بیشتر مردم از سپردن کار خود به افراد مضطرب، ناکارآمد و افرادی که بی‌دلیل عذرخواهی می‌کنند؛ بیزار هستند.
از طرفی، مردم توسط افرادی که سر خود را بالا نگه می‌دارند، به وضوح صحبت می‌کنند و سوالات را به خوبی پاسخ می‌دهند، خوششان می‌آید. این افراد اعتماد به نفس بالایی دارند و حتی زمانی که چیزی را نمی‌دانند، به راحتی این موضوع را می‌پذیرند.
افرادی که به خود اعتماد دارند؛ الهام‌بخش دیگران خواهند شد. آن‌ها قادر هستند روسا، مشتریان، دوستان و اطرافیان خود را تحت تاثیر قرار دهند.
خبر خوب این است که اعتماد به نفس را می‌توان پرورش داد و آن را در خود ساخت. بنابراین اگر سعی می‌کنید اعتماد به نفس خود را تقویت کنید یا آن را برای اطرافیان خود به وجود آورید؛ تلاش شما ارزشمند است!
اعتماد به نفس شما از نظر دیگران در چه حد است؟
سطح اعتماد به نفس شما را می‌توان از راه‌های مختلفی متوجه شد. از رفتار، زبان بدن شما، طرز صحبت کردن، چیزهایی که می‌گویید و نظیر این موارد. در ادامه رفتارهایی را که نشان‌دهنده سطح اعتماد به نفس پایین یا بالا هستند را نوشته‌ایم. آن‌ها را بخوانید و ببینید کدام موارد در شما یا افراد اطرافتان وجود دارد؟
رفتاری با اعتماد به نفس بالا
- کاری که فکر می‌کنید درست است را انجام می‌دهید حتی اگر دیگران شما را مسخره کنند یا منتقد کار شما باشند.
- مشتاق هستید که ریسک را بپذیرید و سختی بیشتری برای رسیدن به چیزهای بهتر، تحمل کنید.
- تصدیق اشتباهات خود و یاد گرفتن از آن‌ها یکی دیگر از نشانه‌های اعتماد به نفس بالاست.
- معمولاً منتظر می‌مانید تا دیگران برای دستاوردها و موفقیت‌های شما، تبریک بگویند.
- شما با لحنی آرام و لطیف نظر افراد دیگر را می‌پذیرید و به آن پاسخ می‌دهید.
رفتاری با اعتماد به نفس پایین
- رفتارها و کارهای خود را بر اساس آنچه دیگران فکر می‌کنند، انجام می‌دهید.
- در محدوده راحت خود باقی می‌مانید و از شکست، ترس و وحشت فراوانی دارید. همچنین تمایلی به پذیرفتن ریسک ندارید.
- به سختی تلاش می‌کنید تا اشتباهات خود را مخفی کنید و تمایل دارید قبل از اینکه کسی بفهمد، مشکل را برطرف کنید.
- به دستاوردهای دیگران حسادت می‌کنید و ممکن است آن‌ها به تمسخر بگیرید.
- به دستاوردهای خود اهمیتی نمی‌دهید و لحن مناسبی در مواجه با دیگران ندارید.
همان طور که در مثال‌های بالا مشاهد کردید، اعتماد به نفس پایین می‌تواند باعث خودتخریبی انسان شود. افرادی با اعتمادبه‌نفس بالا، معمولاً نگرش مثبت به مسائل دارند زیرا به خود و توانایی‌هایشان اعتقاد دارند. آن‌ها همچنین باور دارند که باید از زندگی نهایت استفاده را برد.
اعتماد به نفس چیست؟
دو موردی که بر اعتماد به نفس تاثیرگذار هستند عبارتند از: عزت نفس و خودکارآمدی.
هنگامی به حس خودکارآمدی می‌رسیم که خودمان (و افراد شبیه خود) را در حال ماهر شدن در امور و رسیدن به اهداف می‌بینیم. این حس زمانی به وجود می‌آید که متوجه می‌شویم، با یادگیری و تلاش در یک زمینه می‌توانیم به موفقیت دست پیدا کنیم. این نوع از اعتماد باعث می‌شود که افراد چالش‌های سخت در زندگی و کار را بپذیرند و در مقابل آن ایستادگی کنند.
این مورد با حس عزت‌نفس، وجوه مشترکی دارد. عزت‌نفس حسی عمومی‌تر نسبت به احساس موفقیت و غلبه بر مشکلات در زندگی است. معمولاً این حس وقتی به سراغ انسان می‌آید که اطرافیانش، او را فردی موفق و عالی بدانند و خود نیز حس توانمندی داشته باشد.
همچنین این حس به ما می‌گوید که در کار خود موفق خواهیم بود و اگر تلاش کنیم، به راحتی به آنچه که می‌خواهیم، می‌رسیم.
برخی از افراد بر این باور هستند که اعتمادبه‌نفس را می‌توان با مثبت‌اندیشی به دست آورد و ما هم این قضیه را تا حدودی قبول داریم. با اینکه تعیین اهداف و رسیدن به آن‌ها برای تقویت اعتماد بسیار مهم است اما نمی‌توان آن را کافی دانست.
شما باید صلاحیت را نیز در خود به وجود آورید زیرا بدون احساس صلاحیت، اعتمادبه‌نفسی نیز نخواهید داشت.
ایجاد اعتمادبه‌نفس
خب، به نظر شما چگونه می‌توان اعتمادبه‌نفس را با توجه به واقعیت‌ها به وجود آورد؟ خبر بد برای شما این است که این کار را نمی‌توان به سرعت و با راه حل‌های 5 دقیقه‌ای انجام داد.
خبر خوب این است که ایجاد اعتمادبه‌نفس کاملاً قابل انجام است اما شما باید انگیزه و تمرکز کافی را برای آن داشته باشید. موضوع خوب دیگر این است، کارهایی که برای اعتمادبه‌نفس خود انجام می‌دهید برای شما موفقیت هم به وجود می‌آورند. به این دلیل که اعتمادبه‌نفس شما باید فقط از طریق دستاوردهای واقعی ایجاد شود.
ما در ادامه به جای اعتمادبه‌نفس از استعاره «سفر» استفاده خواهیم کرد که دست یافتن به آن سه مرحله دارد: آماده شدن برای سفر، آغاز حرکت و پیش‌روی سریع به سمت موفقیت
مرحله اول: آماده شدن برای سفر
اولین مرحله این است که خود را برای سفری در جستجوی اعتمادبه‌نفس ، آماده کنید. شما باید موقعیت کنونی خود را بدانید و تصمیم بگیرید که می‌خواهید به کجا برسید. سپس باید خود را موظف به شروع و ادامه دادن آن کنید.
اگر می‌خواهید برای سفر آماده شوید، 5 کار را انجام دهید:
1 – بررسی کنید که تاکنون چه دستاوردهایی داشته‌اید
درباره زندگی خود تا این لحظه فکر کنید و 10 مورد از بهترین کارها و دستاوردهای خود را در لیستی وارد کنید. ممکن است در یک امتحان نفر اول شده باشید یا شاید در یک تیم ورزشی، مهره اصلی و تاثیرگذار بوده‌اید. شاید عملکردی عالی به عنوان یک فروشنده داشته‌اید و شاید کاری کرده باشید که تغییر گسترده‌ای در زندگی یک شخص ایجاد کرده است.
تمام این موارد را وارد یک لیست کنید و آن را همراه خود نگه دارید تا بتوانید گهگاهی به آن نگاه کنید. هر هفته چند دقیقه را به نگاه کردن و بررسی دستاوردهای خود اختصاص دهید.
2 – به نقاط قوت خود فکر کنید
برای این کار لازم است یک بار دیگر به زندگی خود نگاه کنید. ببینید که دوستان و اطرافیان شما، کدام موارد را به عنوان قوت و کدام موارد را به عنوان ضعف می‌شناسند. چند دقیقه به نقاط قوت خود فکر کنید و سعی کنید از آن لذت ببرید.
3 – به چیزهایی که برایتان مهم است فکر کنید
پس از دو کار قبلی، باید به چیزهایی که برایتان مهم است و اهدافی که می‌خواهید به آن‌ها برسید، فکر کنید.
تعیین اهداف و رسیدن به آن‌ها، بخشی کلیدی و بسیار مهم است و اعتمادبه‌نفس واقعی از طرف آن ایجاد می‌شود. تعیین هدف پروسه‌ای است که در آن، هدف و مقصد نهایی خود را مشخص و احتمال موفقیت را اندازه‌گیری می‌کنید.
اهدافی تعیین کنید که بر نقاط قوت شما تمرکز دارند و نقاط ضعف خود را به حداقل برسانید. فرصت‌ها را تشخیص دهید و تهدیدهای پیش روی خود را تحت کنترل نگه دارید.
هنگامی که اهداف اصلی زندگی خود را تعیین کردید، قدم اول در هر کدام را بشناسید. حتماً سعی کنید که قدم اول شما کوچک باشد و بهتر است بیش از یک ساعت وقت نگیرد.
4 – مدیریت ذهن
در این مرحله باید ذهنتان را مدیریت کنید. یعنی باید یاد بگیرید که سخنان و تفکرات منفی را از خود کاملاً دور کنید زیرا این موضوع، به اعتمادبه‌نفس شما صدمه وارد می‌کند.
5 – خود را موظف به رسیدن به موفقیت کنید
آخرین بخش از «آماده شدن برای سفر» این است که به خودتان یک قول روشن دهید که برای رسیدن به هدفتان؛ مصمم هستید. سپس با تمام قدرت برای رسیدن به هدف تلاش کنید.
ممکن است از همان ابتدا با شک و تردیدهایی مواجه شوید. آن‌ها را یادداشت کنید و به آرامی به سراغشان بروید.
نکات دیگر:
اعتماد به نفس به تعادل بستگی دارد. در یک بخش افرادی را داریم که اعتماد بسیار کمی دارند و در بخش دیگر افرادی با اعتماد بسیار بالا وجود دارند.
اگر اعتماد به نفس شما پایین‌تر از حد تعادل است، احتمالاً از ریسک کردن دوری می‌کنید و ممکن است هیچ تلاشی برای تغییر در زندگی انجام ندهید. از طرفی، اگر اعتماد به نفس شما بالاتر از حد تعادل باشد؛ ممکن است ریسک‌های زیادی را قبول کنید و فراتر از توانایی خود عمل کنید که ضربه بسیار بزرگی به شما خواهد زد. همچنین ممکن است طرز فکر امیدوارانه داشته باشید و به اندازه کافی برای موفق شدن تلاش نکنید.
رسیدن به موفقیت فقط با داشتن مقدار کافی از اعتمادبه‌نفس میسر می‌شود. ریشه این موضوع به واقعیت‌ها و توانایی حقیقی شما بازمی‌گردد که حتماً باید مورد توجه قرار بگیرد. اگر اعتمادبه‌نفس کافی (متعادل) داشته باشید، ریسک‌ها و کارها را در حد توان خود می‌پذیرید و سخت تلاش می‌کنید تا به هدف دسترسی پیدا کنید.
مرحله دوم: آغاز سفر و حرکت
در این مرحله شما به سمت هدف خود حرکت می‌کنید، هرچند که این حرکت سرعت کمی داشته باشد. کار صحیح این است که حرکت خود را به آرامی آغاز کنید و از سرعت بالا بپرهیزید. با پیروزهای کوچک می‌توانید به تدریج حرکت خود را ادامه داده و اعتمادبه‌نفس را ایجاد کنید.
در این قدم هم باید به چند نکته توجه شود:
1 – کسب دانش برای موفقیت
به اهداف خود نگاه کنید و ببینید که چه مهارت‌هایی برای رسیدن به آن‌ها نیاز است. سپس بررسی کنید که چگونه می‌توانید این دانش و مهارت‌ها را به خوبی و با اعتمادبه‌نفس کافی، به دست آورید. به دنبال راه حلی مناسب باشید که به طور کامل شما را به مقصد می‌رساند.
2 – به موضوعات پایه‌ای توجه کنید
هنگامی که تازه حرکت خود را آغاز کرده‌اید، به دنبال چیزهای هوشمندانه و خلاقانه نروید. به همان موضوعات پایه و اصلی توجه کنید. یعنی کارهایی انجام دهید که فرآیند پیچیده‌ای نداشته باشد و شما را به سادگی به موفقیت برساند.
3 – ابتدا به اهداف کوچک برسید
با اهداف کوچکی که در قدم اول تعیین کردید، به جلو حرکت کنید. به تدریج به اهداف برسید و سعی کنید این عادت را در خود به وجود آورید. پس از رسیدن به اهداف نیز از خودتان قدردانی کنید و جشن بگیرید. تاکید می‌کنیم که در این مرحله اهداف دشوار و چالش‌برانگیز نداشته باشید زیرا باید توسط اهداف ساده و قدم به قدم به موفقیت برسید.
4 – مدیریت ذهن را فراموش نکنید
تفکر مثبت را حفظ کنید. همواره از رسیدن به موفقیت لذت ببرید و برای آن جشن بگیرید. از طرفی باید یاد بگیرید شکست‌های خود را نیز مدیریت کنید. هر زمان کار جدیدی را امتحان کردید و در آن موفق نشدید، باید یک درس مهم گرفته و تجربه جدید کسب کنید. یک ضرب‌المثل قدیمی می‌گوید «چیزی که شما را نکشد، قوی‌تر می‌کند»
مرحله سوم: حرکت سریع به سمت موفقیت
در این مرحله، ساخته شدن چه مهارت‌هایی در وجودتان را حس می‌کنید. برخی از کارهایی که در قدم دوم انجام می‌دادید را باید تکمیل کنید و موفقیت‌های فراوانی در انتظار شما خواهد بود.
زمان آن رسیده که اهداف خود را کمی بزرگ‌تر کنید و چالش‌های سخت‌تر را بپذیرید. همچنین باید وظیفه‌شناسی و استواری در تصمیم را افزایش دهید.
نکات دیگر:
تواضع خود را حفظ کنید زیرا افراد با رسیدن به چند موفقیت، مغرور می‌شوند و کارهایی فراتر از توانایی واقعی خود انجام می‌دهند. مطمئن شوید که شما در این دام گرفتار نمی‌شوید.
تا زمانی که تمام تلاش خود را به کار بگیرید (نه بیش از حد)، خواهید دید که اعتمادبه‌نفس نیز تقویت می‌شود. نکته قابل توجه این است که شما خودتان این اعتمادبه‌نفس را به وجود آورده‌اید. توجه کنید که تعیین هدف، مهم‌ترین مهارتی است که باید برای رسیدن به اعتمادبه‌نفس مناسب، یاد بگیرید.