بارها و بارها درباره مدیریت زبان بدن در سخنرانی خوانده‌اید. اکنون دیگر می‌دانید که کوچک‌ترین حرکات و اشارات شما در طول سخنرانی مورد توجه مخاطب قرار می‌گیرد و حتی خیلی از اوقات این حرکات بدن است که هوش و حواس مخاطب را درگیر می‌کند و او را از گوش دادن به موضوع اصلی سخنران بازمی‌دارد. اما جدا از ارتباط چشمی و زبان بدن در سخنرانی تا به حال به اندازه ژست و اشارات بدنی خود توجه کرده بودید؟ مثلا این که دست‌ها تا چه اندازه باز شوند، شانه‌ها هم‌عرض شانه‌ها باشند و یا مچ دست‌ها رو به چه سمتی قرار گیرند؟
سخنرانی، با وجود تمام مهارت‌هایی که کسب می‌کنید همچنان سرشار از سوالات رنگارنگی است که هر لحظه و در هر موقعیتی که در حال سخنرانی هستید ذهن شما را به خود مشغول می‌کنند.
مطلب امروز دریچه‌ای است که شما را با بخش تازه‌ای از دنیای پر پیچ و خم سخنرانی و فن‌بیان آشنا می‌کند. همراه ما باشید تا با اندازه ژست و اشارات بدنی سخنران در طول سخنرانی بیش‌تر آشنا شوید.
اندازه ژست و اشارات بدنی سخنران در طول سخنرانی
قصه از آن جایی شروع می‌شود که ژست و اشارات بدنی می‌تواند بالا و پایین شود، همانطور که صدای سخنران می‌تواند بالا و پایین شود. به زبان ساده‌تر همان طور که سخنران با تنظیم صدا در سخنرانی سعی دارد توجه مخاطبان را به سمت خود برگرداند با ژست و اشارات بدنی نیز قادر است توجه جمع زیادی از افراد را به سمت خود جلب کند.
در میان تمام بخش‌های بدن طیف حرکتی دست و بازو را تصور کنید. در این حالت بالا و پایین ژست این بخش از بدن در حالات زیر ممکن است تغییر کند:
- ژستی که تنها شامل حرکت انگشتان در طول سخنرانی باشد ژست آرام و پایینی است؛ دقیقا مشابه وقتی که با صدای پایین در حال صحبت کردن هستید
- ژستی که شامل مچ دست هم باشد کمی بلندتر و گسترده‌تر از حالت اول است
- ژستی که شامل چرخش آرنج دست‌ها باشد ژستی بلند و گسترده است
- در نهایت ژستی که با حرکات شانه‌ها هم همراه باشد پهن‌ترین و بازترین ژست ممکن است که سخنران به خود می‌گیرد
بهترین سایز برای ژست و اشارات بدنی کدام است؟
در این باره همه چیز کاملا به شرایط سخنرانی، موضوع سخنرانی و طیف مخاطبانی است که رو به رو نشسته یا ایستاده‌اند. ممکن است یک ژست برای یک سخنرانی موثر و کاربردی باشد؛ در حالی که همان ژست برای سخنرانی دیگر با محیطی متفاوت چندان کارآمد واقع نشود.
برای این که سایز ژست و اشارات بدنی خود را تنظیم کنید لازم است به فاکتورهای زیر توجه کنید:
- فاصله: منظور از فاصله همان مسافتی است که برای رسیدن به هر یک از مخاطبان‌تان از روی صحنه تا صندلی‌ها باید طی کنید.
- میدان دید: دیدی که شما از روی صحنه و از مخاطبان خود دارید.
- مسائل فرهنگی: این موارد همان عوامل زمینه‌ساز برای بروز سوتفاهم و سوبرداشت‌ها در طول سخنرانی هستند.
هر یک از این عوامل تاثیر متفاوتی روی سخنرانی دارند که به صورت جداگانه می‌خوانید:
تاثیر فاصله بر اندازه ژست سخنران
در طول سخنرانی واضح است که به هر میزانی که محیط سخنرانی یا همان سالن سخنرانی بزرگ‌تر باشد و جمعیت پخش‌تر باشند ژست و اشارات بدنی سخنران نیز گسترده‌تر و بزرگ‌تر است. مثلا اگر در سالن جلسات اداره یا محل کار خود سخنرانی می‌کنید قطعا اندازه ژستی که به کار می‌برید از ژستی که در محیط آمفی‌تئاتر خواهید داشت کوچک و مختصرتر خواهد بود.
تاثیر میدان دید بر اندازه اشارات بدنی
اگر سخنرانی در آمفی‌تئاتر یا سالن‌های مخصوص و متناسب با جمعیت برگزار شود اغلب اوقات میدان دید کافی است. در صورتی که فکر می‌کنید میدان دید برخی از افراد در انتهای سالن یا گوشه‌ها و طرفین کافی نیست حتما روی حرکات، ژست و اشاراتی بدنی خود بیش‌تر تاکید داشته باشید.
مروری بر تاثیر فاکتورهای فرهنگی بر ژست سخنران
شاید عجیب به نظر برسد اما فاکتورهای فرهنگی بر اندازه ژست سخنران تاثیر بسزایی دارد. اما چگونه؟
- در برخی از فرهنگ‌ها ممکن است حرکات تند و تیز و عجولانه سخنران روی صحنه منطقی و عادی تلقی نشود. به زبان ساده‌تر ممکن است این حرکات در برخی از فرهنگ‌ها نامتعارف و غیررسمی باشد.
- زمانی که در حال تقدیر و ستایش از کسی هستید حرکات شما در سخنرانی باید مطیع، رام و آرام باشد. صحبت کردن با جمعیت مسن‌تر همین آرامش را می‌طلبد.
- زمانی که در حال صحبت کردن با کودکان هستید ژست و اشارات بدنی سخنران می‌تواند بازتر و سریع‌تر باشد.
اندازه ژست بدن هنگام سخنرانی در گروه‌های کوچک
فرض کنید در اتاق نه چندان بزرگی نشسته‌اید و با همکاران یا همکلاسی‌هایتان مشغول گفتگو هستید. در گروه کوچکی که اطراف شما قرار دارند دو تا شش نفر حضور دارد و قرار است شما به عنوان سخنران گفتگو را مدیریت کنید. ژست بدنتان در طول این گفتگو بدین شرح خواهد بود:
- اندازه ژست و اشارات بدنی شما با توجه به کوچک بودن گروه محدود خواهد بود.
- چون ژست بدن کم و کوتاه است می‌توانید انگشتان دستتان را با تکان‌های کوچک در طول گفتگو وارد میدان کنید و از تاثیرگذاری آن بهره‌مند شوید.
- حالات صورت و تماس‌های چشمی در این گفتگو مکرر نیست و طیف محدودی دارد. اغلب افراد با فاصله کمی از شما نشسته‌اند و بنابراین همه چیز برای همه قابل مشاهده است.
- هر چه قدر که جمع گفتگو کوچک‌تر باشد توجه افراد نسبت به شما به عنوان سخنران بیش‌تر خواهد بود. بنابراین حرکات دست و بدن خیلی بیش‌تر روی فرد اثر می‌گذارد، توجه او را از عوامل محیطی برمی‌گرداند و آن‌ها را هدایت می‌کند.
- چون گروه گفتگو کوچک است باید روی کوچک‌ترین حرکات بدن وسواس به خرج دهید. مثلا اگر عادت به ضربه زدن با انگشت به میز دارید از این کار بپرهیزید. اگر عادت دارید خودکار را در فضای آزاد روی دست بچرخانید از این عادت دست بکشید و اگر دائم پای خود را به صورت عصبی تکان می‌دهید از این کار دوری کنید. چرا که افراد خیلی بیش‌تر از یک سخنرانی بزرگ به این حرکات کوچک توجه می‌کنند.
در جمع‌های بزرگ‌تر همه چیز به نسبت جمعیت حاضر در سالن سخنرانی تغییر می‌کند. مثلا به نسبت افزایش فاصله بین سخنران و مخاطبان، نگاه کردن به ردیف‌های مختلف و حتی چرخش آرنج و بازو برای توجه بیش‌تر مخاطب لازم است.
با حرکت دست ها میشه حرف زد. و همینطور روی کلام تاثیر داره. مخاطب به کمک حرکت دست و بدن و ژست میفهمه که مخاطب چه مقصودی داره و چه چیزهایی براش مهمه. حتی میشه شخصیت سخنران رو شناخت. اینکه به چه چیزهایی تاکید داره و چه چیزهایی براش ارزش محسوب مبشه.
ممنونم استفاده کردم