یک سخنران در طول سال‌های متمادی کاری خود حالات مختلفی را پشت سر می‌گذارد. گاهی با انرژی عجیب و بالایی روی صحنه حاضر می‌شود و تصور می‌کند می‌تواند کل جهان از روی همین صحنه کوچک رهبری کند. گاهی آن قدر عصبی و خجالتی روی صحنه حاضر می‌شود که حس دلسوزی مخاطبانش را برمی‌انگیزد. گاهی هم نقطه شروع سخنرانی محلی برای آزمون و خطاهای پی در پی می‌شود تا این که سخنران به خود واقعی خود نزدیک‌تر شود و او را یک سخنور حرفه‌ای بنامند. در این مسیر تجربیات زیادی عاید هر سخنران می‌شود اما بدون شک همه این تجربیاتی که شاید به عادت تبدیل شوند پسندیده نیستند. سخنرانان باتجربه هم درگیر عادات نکوهیده‌ای هستند که هر چه زودتر باید آن‌ها را بشناسند!
در دانشگاه زندگی مروری بر همین عاداتی داریم که شاید تا کنون این قدر از درستی و صحت این رفتار خود روی صحنه سخنرانی مطمئن بوده‌اید که هرگز متوجه تاثیر بد آن‌ها روی کیفیت کار خود نشده‌اید. همراه ما باشید.
3 عادت نکوهیده سخنرانان باتجربه که غافلگیرتان می‌کنند!
همان طور که قبلا هم گفتیم در سخنرانی به دلیل موقعیت‌های مختلف ایستادن و نشستن ما، عادات مختلفی که داریم بیش‌تر بروز پیدا می‌کنند. اصلا فضای سخنرانی و اضطراب ناشی از سخنرانی مقابل جمع به شکلی است که فرد سخنران قادر به کنترل رفتارهایی که ناشی از عادات همیشگی هستند نیست و در واقع به این دلیل عادات بد سخنرانان جلوه می‌کنند. البته بعضی از این عادت‌هایی که در سخنرانی‌ها داریم خیلی جزئی و ریزتر از آن هستند که متوجه آن‌ها شویم. علت هم واضح است؛ مدیریت و سکانس‌بندی کل سخنرانی تمرکز زیادی می‌خواهد و ما را از پرداختن به امور جانبی بازمی‌دارد.
تهیه متن و اسلایدهای سخنرانی مشابه با فیلمنامه!
“این اسلاید دهم است؛ و همه چیز مشابه با اسلاید نهم است و سه بالت در کنار چند سطر به صورت متوالی و در نهایت هم یک عکس قرار می‌دهم…”. این وضعیت سخنرانی است که در حال تهیه متن سخنرانی، البته نه متن سخنرانی بلکه یک فیلمنامه است که همه چیز آن با ریتم مشخصی پیش می‌رود!
زمان زیادی برد تا سخرانان قدیمی توانستند به استفاده از ابزارهای کمکی مثل پاورپوینت عادت کنند. از طرف دیگر عاداتی هم در استفاده از پاورپوینت میان افراد متداول شد که ریشه‌کنی آن‌ها دشوار است. مثل استفاده از همان بالت‌های تکراری که هنوز هم سر استفاده از آن در اسلایدهای سخنرانی اختلاف نظر زیادی وجود دارد.
برخی از سخنرانان باتجربه برای حفظ نظم و یکپارچگی اسلایدهایی که پشت سر هم ظاهر می‌شوند سعی دارند یک استایل خاص را حفظ کنند. حال آن که سخنرانی در همه انواع آن شکلی خاص از یک گفتگوی چندطرفه است و برای یک گفتگو هرگز قانون خاصی تعریف نمی‌شود. به عبارت دیگر سخنران باید به این اصل عادت کند که اسلایدهای سخنرانی کاملا منعطف هستند!
برای این که از حالات کلیشه‌ای ساخت اسلایدها فاصله بگیرید پیش از اقدام به طراحی اسلایدها یک بار دیگر موارد مهمی که قرار است در پاورپوینت قرار داده شوند را مرور نمایید. در مرحله بعدی به جزئیاتی که قرار است متناسب با تمایل مخاطبان در هر اسلاید قرار داده شود فکر کنید. بنابراین ممکن است در اسلاید دهم عکس، فیلم یا هر پارامتر جذابی غیر از الگوی اسلایدهای قبلی را قرار دهید.
عدرخواهی بابت کیفیت پایین اسلایدها!
حتی سخنرانان باتجربه هم بارها و بارها با این مشکل مواجه می‌شوند که نمایش اسلایدها در سیستم‌های مختلف ممکن است با مشکلاتی همراه باشد. به علاوه به هر علتی ممکن است اسلایدهای شما به خوبی طراحی نشده باشد و وقت کافی برای ویرایش آن‌ها نگذاشته باشید. در چنین حالتی وقتی پاورپوینت را نمایش می‌دهید ممکن است تصاویر در هم و برهم به نظر برسند، هر خط در خط دیگری قرار داشته باشد و یا جای تصاویر روی متن بیفتد. در چنین شرایطی عذرخواهی از مخاطبان چه مشکلی را حل می‌کند؟!
به جای عذرخواهی مداوم از مخاطبان خود سعی کنید هر جایی که ضعفی در نمایش اسلایدها احساس کردید با قوای کلامی خود سخنرانی را به پیش ببرید. بگذارید مخاطبان احساس اطمینان کنند از این که اگر اسلایدها به طور ناقص نمایش داده می‌شوند، شما قادر هستید خودتان به تنهایی هر آن چه که لازم است را منتقل کنید.
پر کردن وقفه‌ها یا سکوت در سخنرانی
همه سخنرانان باتجربه نظیر سخنرانان تازه‌وارد از این که سکوت یا وقفه‌ای در سخنرانی ایجاد شود وحشت دارند! وقفه‌هایی مثل کندی نمایش یک فیلم، مشکل عبور از یک اسلاید به اسلاید دیگر و … که باعث می‌شوند همه سالن سخنرانی را سکوت فرا گیرد!
توجه کنید که سکوت همیشه خوب نیست اما دشمن شما هم در طول سخنرانی کردن نمی‌تواند باشد! اگر برای لحظاتی این اتفاق افتاد و متوجه سنگینی نگاه یا نگاه خیره مخاطبان خود شدید یا تصور کردید این وقفه باعث شلوغی سالن شده است اصلا جای نگرانی وجود ندارد. برای کاهش استرس ناشی از این سکوت‌های ناگهانی و مدیریت آن، چند بار به جمعیت نگاه کنید و سرتان را حرکت دهید. می‌توانید گفتگوهایی پیرامون همان مطلب شکل دهید و مثلا پیش از ارائه آن فیلم یا اسلاید از مخاطبان نظرخواهی کنید. با این ترفند و روش‌های مشابه زمان خیلی سریع‌تر سپری می‌شود.
