بارها و بارها با سخنرانانی مواجه شده‌ایم که از عملکرد خودشان ناراضی هستند و می‌گویند: کلمات یادم می‌رود! این دسته از افراد معمولا با کاهش اعتماد به نفس برای سخنرانی در جمع، تپق زدن، کاهش انگیزه برای کسب آمادگی پیش از سخنرانی، کاهش تمرکز برای استفاده از زبان بدن در سخنرانی و هزار و یک مشکل دیگری مواجه می‌شوند. به علاوه همواره یک ترس غالب بابت فراموشی جملات و هر آن چه که می‌خواستید بگویید وجود دارد که شما را از بدو سخنرانی نگران و مضطرب می‌سازد.
به طور کلی نگرانی و ترس بابت فراموش جملات و هر چه که قبلا برای گفتن آن‌ها برنامه‌ریزی کرده بودید ممکن است به سه شکل، فرآیند کاری شما را تحت تاثیر قرار دهد:
- این ترس از فراموش شدن کلمات باعث می‌شود همه چیز را روی اسلایدها درج کنید و دقیقا مثل سخنرانی به سبک روخوانی از روی اسلایدها عمل نمایید
- یک نوشته یا چرک‌نویس از آن چه که می‌خواهید بگویید تهیه کرده و دقیقا مثل متن خبر، از روی آن روخوانی کنید
- مدت زیادی از سخنرانی را بابت نگرانی از به فراموشی سپردن کلمات و جملات گذرانده و از برقراری ارتباط با مخاطبان باز بمانید
شاید برای رفع این مشکل و کنار آمدن با موقعیت فراموشی جملات و هر آن چه که می‌خواستید بگویید راهکارهایی که در امروز در دانشگاه زندگی می‌خوانید به دردتان بخورد. مثل همیشه با ما همراه باشید.
جلوگیری از فراموشی جملات و هر آن چه که می‌خواستید بگویید
قبلا تصور می شد فراموش کردن کلمات فقط به زمانی مربوط می شود که ما قصد مکالمه با کسانی را داریم که با ما هم زبان نیستند. در این صورت کاملا طبیعی است اگر معادل واژگان انگلیسی را فراموش کنیم و با این که از ذهنمان عبور می کنند نتوانیم آن ها را تلفظ کنیم. اما داستان درست از آن جایی آغاز می شود که ما گاهی کلمات ساده ای مثل در، پنجره، اسامی ماشین ها، برخی از کلمات علمی و به طور کلی آن چه که قصد داشتیم به زبان بیاوریم را فراموش می کنیم! یعنی در سخنرانی و فن بیان هیچ حد و مرزی بابت فراموش شدن کلمات قائل نیستیم و هر لحظه ممکن است ساده‌ترین و پیش‌پاافتاده‌ترین موارد را از خاطر ببریم.
چنان چه قبلا هم گفته شد مراحل فراموشی کلماتی که می خواهیم آن ها را ادا کنیم اما موفق نمی شویم عبارتند از:
- باز کردن دهان و تکان دادن زبان
- پردازشی در حد صدم ثانیه برای به خاطر آوردن موضوع
- و نهایتا عدم موفقیت ما برای گفتن کلمات
راه‌های ساده زیر به مدیریت این مشکل بهتر کمک می‌کنند.
نکات کلیدی بحث را تا حد ممکن خلاصه و کوتاه کنید!
شاید قابل باور نباشد اما چه بهتر که در سخنرانی و برای جلوگیری از فراموشی جملات فقط و فقط یک نکته مهم و کلیدی وجود داشته باشد که قرار باشد سخنران روی آن مانور دهد. یک چیز که شاید بهتر باشد آن را به عنوان نکته یا بخش کلیدی سخنرانی خطاب کنیم. نکته‌ای که این نگرانی را از سخنرانی برطرف می‌سازد که دیگر قرار نیست روی چند موضوع مختلف متمرکز باشد. البته که گاهی همین یک موضوع می‌تواند عامل نگرانی باشد اما وقتی بدانید که در یک گفتگوی تخصصی کلیدی‌ترین موضوع، یک موضوع واحد است کمتر نگرانی خواهید داشت.
پیام کلیدی بحث را بارها و بارها تکرار کنید
بابت جلوگیری از فراموشی جملات و هر آن چه که می‌خواستید بگویید طبق برنامه‌ریزی خاصی برای تکرار کلمات کلیدی پیش بروید. مثلا طبق برنامه می‌دانید که قرار است کلمه کلیدی یا مفهوم کلیدی بحث یک بار ابتدای گفتگو، یک بار در انتها و بارها و بارها در اواسط بحث تکرار شود. بنابراین دیگر از این بابت که مطلب اساسی بحث بازگو نشده است نگرانی نخواهید داشت.
پیام کلیدی بحث را حتما در اسلایدها ذکر کرده باشید
یکی از راه‌هایی که باعث می‌شود نقص سخنرانیتان به نحوی پوشانده شود استفاده از کلیدواژه یا جمله کلیدی بحث در اسلایدها است. حضور پیام کلیدی بحث در اسلایدها باعث می‌شود تا مخاطب بارها و بارها این پیغام را به چشم دیده و با آن ارتباط داشته باشد.
توجه داشته باشید که قرار نیست هر آن چه که باید گفته شود را در اسلایدها بگنجانید. در این صورت پیغام اصلی به چشم نمی‌آید!
قبل از بیان بخش کلیدی، فکر کنید
پیش از این که بخواهید تعریف کردن یک داستان هیجان انگیز یا مثلا صحبت کردن را به زبان دیگری شروع کنید فکر کنید. همزمان با فکر کردن کلماتی که قرار است به زبان آورید را یک بار مرور کنید. بدین منظور:
- به کلماتی که باید استفاده کنید فکر کنید و یک بار آن ها را در ذهنتان بلند بخوانید
- در صورتی که قرار است سخنرانی کنید از ترفندهای گسترش دایره لغات استفاده کرده، رو به رو آینه بایستید و سپس برای آینه یک بار سخنرانی نمایید!
در صورتی که در گفتن چیزی تردید دارید یا فکر می کنید قادر نیستید آن را به صورت استاندارد و صحیح بر زبان جاری کنید اجباری نیست! راه های زیادی وجود دارد که با بهره گیری از آن ها می توانید تعریف داستان را به بعد واگذار کنید.
